Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından yayımlanan İşlerin Geleceği Raporu, 2025 yılı itibarıyla otomasyon ve yapay zekanın dünya genelinde yaklaşık 85 milyon işin yerini alabileceğini öngörmektedir. Ancak, bu dönüşüm süreci, aynı zamanda yaklaşık 97 milyon yeni işin de iş gücü piyasasına katılmasına zemin hazırlayacaktır. Birçok yüksek profilli şirket, otomasyon ve yapay zekanın kullanımını artırarak iş gücünün bir kısmını azaltacağını bildirmiştir. Bu süreçte öne çıkan şirketler arasında IBM, Avrupa genelinde yaklaşık 10 bin çalışanını işten çıkarmayı planladığını duyurmuştur. Benzer bir şekilde, Amazon da yapay zeka odaklı süreçlerin verimliliğini artırma hedefi doğrultusunda fiziksel iş gücü gerektiren bazı alanlarda yüzlerce çalışanın işine son vereceğini açıklamıştır.
Dijital medya şirketi BuzzFeed, geçtiğimiz yıl Aralık ayında çalışanlarının yüzde 12’sini, Nisan ayında ise yaklaşık yüzde 15’ini işten çıkardığını bildirmiştir. Şirket, bu süreçte haber birimi BuzzFeed News’i kapatma planlarını da devreye sokmuştur. Ayrıca, ABD eğlence endüstrisinin devlerinden Walt Disney, 7 bin çalışanını işten çıkarma ve 5,5 milyar dolarlık maliyetleri azaltma amacıyla önemli adımlar atmaktadır.
Öte yandan, yapay zekanın istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini ön gören bazı devletler, bu durumun olumsuz sonuçlarını azaltmaya yönelik çeşitli girişimlerde bulunmaktadır. Avrupa Birliği, dijital beceri eğitimine yatırım yapmayı ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital dönüşüm süreçlerine uyum sağlamalarını desteklemeyi amaçlayan Dijital Avrupa Programı’nı geçtiğimiz hafta hayata geçirmiştir.
Yapay Zeka ve İnsan İş Gücü İlişkisi
Yenibiriş Yönetici Ortağı Uğur Karaboğa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, üretken yapay zeka uygulamalarının rutin ve tekrarlayan işlerin otomasyonunu artırarak verimliliği yükselteceğine dikkat çekmiştir. Ancak, bu durumun insan iş gücüne olan ihtiyacı azaltmayacağını vurgulamıştır. Karaboğa, iş gücü piyasasında hem işverenlerin hem de çalışanların bu dönüşüme hazırlıklı olması gerektiğinin altını çizerken, Süreçler ve yapay zekanın gelişimi ne olursa olsun, kişiselleştirilmiş hizmet sunmak, müşteri ihtiyaçlarını anlamak ve karmaşık durumları yönetmek için iletişim becerilerini geliştirmek her zaman gerekli olacak. dedi.
Yapay zekanın farklı sektörler üzerinde değişik etkileri olduğunu belirten Karaboğa, bazı alanlarda otomasyonun önemli ilerlemeler kaydettiğini ifade etmiştir. Özellikle üretim ve lojistik hizmetlerinde robotik otomasyon ve yapay zeka tabanlı süreç optimizasyonunun hızla arttığını vurgulamıştır. Değişimlere ayak uydurmak ve rekabette geri kalmamak için iş gücünün her iki tarafının da önemli bir çaba sarf etmesi gerektiğini ifade eden Karaboğa, Peki nedir bu çaba? Elbette eğitim ve gelişim fırsatlarını çeşitlendirerek doğru yetenekleri yakalamayı ve elde tutmayı amaç haline getirmek. dedi.
Yapay Zeka ile Yeni Meslekler
Kariyer.net Üst Yöneticisi (CEO) Fatih Uysal, yapay zeka ile ilişkili pozisyonlardaki işveren taleplerinin yüzde 81 oranında arttığını belirtmiştir. Ancak, bu rollere olan arzda yalnızca yüzde 11’lik bir artış gözlemlenmiştir. Uysal, bu durumun gelecekte yapay zeka becerilerini geliştiren adaylara olan ihtiyacın artacağına işaret ettiğini ifade etmiştir. Bazı mesleklerin yeni becerilere ihtiyaç duyacağını, bazılarının ise tamamen ortadan kalkacağını vurgulamıştır.
Uysal, küresel iş gücü piyasasında teknoloji, medya ve dijital endüstrilerinin otomasyon ve yapay zeka gelişmelerinden en çok etkilenecek sektörler olduğuna dikkat çekmiştir. McKinsey’in raporuna göre, yüksek eğitim seviyesi gerektiren işler, üretken yapay zeka ile otomasyonu yapılma potansiyeli en yüksek olan işler arasında yer almaktadır. Lise düzeyi veya daha az eğitim gerektiren işlerin yüzde 54’ü üretken yapay zeka olmadan otomasyonu yapılabilirken, bu oran üretken yapay zeka ile yüzde 63’e çıkmaktadır. Master ve doktora seviyesindeki işlerde ise bu oran yüzde 28’den yüzde 57’ye çıkmaktadır.
Son olarak, yapay zeka teknolojilerinin gelişimiyle birlikte yeni iş kollarının ortaya çıkacağına dikkat çeken Uysal, Üretken yapay zekanın iş süreçlerine entegrasyonu ve gelişimiyle mevcut işler dönüşmekte, yeni iş kolları da ortaya çıkmaktadır. Prompt Engineering, Data Etiketleme, Data Temizleme, Yapay Zeka Hukuki Uyum Uzmanı, AI Trainer gibi yeni mesleklerin yanı sıra sağlık ve müşteri ilişkileri alanlarında Yapay Zeka Destekli Çözüm Uzmanları gibi birçok yeni pozisyonun da ortaya çıkmasını beklemekteyiz. şeklinde konuşmuştur.
KAYNAK: AA