Boeing’in Starliner Uçağıyla İlgili Sorunlar Astronotları Mahsur Bıraktı
Boeing’in sorunlu Starliner uzay aracı nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) iki aydan fazla süredir mahsur kalan NASA astronotları, Çarşamba günü Dünya’ya dönüşleriyle ilgili olumsuz bir haber aldılar. Suni Williams ve Butch Wilmore, Şubat 2025’ten önce Dünya’ya geri dönmeleri beklenmiyor. ABD Uzay Ajansı, SpaceX’in Crew-9 görevinde Eylül ayında iki kişilik bir mürettebat göndermeyi planladığını açıkladı; ancak bu, astronotların eve dönüşünün aylar süreceği anlamına geliyor. Bu durum, Boeing’in ticari projelerinde karşılaştığı sorunların bir başka utanç verici örneği oldu.
Uzay Araçlarındaki Arızalar Yüzünden Uzun Süre Yörüngede Kalacaklar
Salı günü Starliner mürettebatının uzayda bulunmasının 60. günüydü. Starliner’daki itici arızaları ve helyum sızıntıları, NASA ve Boeing’i, uzay aracıyla geri dönüş yolculuğunun tehlikeli sonuçlar doğurabileceği kaygısıyla iki astronotu daha uzun süre yörüngede tutmaya zorladı. Ekipler, bu arızaların çözümü için testler yaparken, kapsülün güvenli bir şekilde geri dönüp dönemeyeceğini belirlemeye çalışıyordu. Boeing, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Starliner uzay aracına ve mürettebatla güvenli bir şekilde geri dönme kabiliyetine güvenmeye devam ettiğini” bildirdi.
SpaceX’in Kurtarma Görevi Üzerine Tartışmalar
Uzmanlar, Haziran ayında DailyMail.com’a verdikleri demeçte, NASA’nın bir kurtarma görevi düzenlemek zorunda kalabileceğini ve bunun için Elon Musk’ın SpaceX’inin devreye girebileceğini belirtmişlerdi. Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde astronotluk profesörü olan Mike Gruntman, “SpaceX’in, astronotları geri getirmek için yakın gelecekte ek bir fırlatma gerçekleştirmesi daha olası görünüyor” ifadesini kullandı. Gruntman, “Boeing’in Starliner uçağının, bu kadar uzun bir gecikmeden sonra hala sorunlarla karşılaşması gerçekten talihsiz bir durum” dedi ve ekledi: “Boeing, onlarca yıldır en çok saygı duyulan havacılık ve savunma şirketlerinden biriydi. Bu durum, gerçek bir ulusal trajedi.”
Boeing’in Zararları ve NASA ile İlişkileri
Boeing’in ticari uçaklarında yaşanan türbülans, mekanik arızalar ve kuyruk çarpması gibi sorunlar, şirkete en az 3 milyar dolara mal oldu. NASA, Starliner’ı astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’na taşımaları için geliştirmesi amacıyla Boeing’e 4,2 milyar dolarlık bir sözleşme verdi. NASA’nın Ticari Mürettebat Programı’nın bu haftaki toplantısında, bazı yetkililerin Boeing’in test verilerinin kabulü ve astronotların eve dönüşünde Starliner’ın kullanılması konusundaki fikir ayrılıkları dikkat çekti.
NASA’dan Beklenen Açıklama
Henüz Starliner veya SpaceX’in Crew Dragon’unun kullanımı konusunda kesin bir karar alınmamış olsa da NASA, Boeing’e daha fazla test gerçekleştirmesi ve Starliner’a güvenmek için daha sağlam bir gerekçe oluşturması adına ek süre tanıyor. Yetkililer, NASA’nın önümüzdeki hafta bir karar vermesini beklediklerini ifade etti. Boeing’in şimdiye kadar yaptığı testler, Starliner’a ait dört jetin Haziran ayında aşırı ısınma nedeniyle arızalandığını ve testler sırasında yeniden ateşlenen diğer iticilerin yakıtlarındaki kısıtlamalar nedeniyle normalden zayıf göründüğünü ortaya koydu.
Olayların Gelişimi
Temmuz ayı sonlarında New Mexico’daki White Sands Füze Sahası’nda gerçekleştirilen yer testleri, iticilerin aşırı ısınmasının teflon contanın eğrilmesine, iticilerin itici tüplerinin tıkanmasına ve dolayısıyla itme gücünün zayıflamasına neden olduğunu gösterdi. Stich, NASA’nın daha önce bu durumu önemsiz gibi göstermesinin ardından, şimdi neden Crew Dragon olasılığını tartışmaya daha istekli hale geldiğini açıklayarak, “Bunun rahatsızlık seviyesini artırdığını ve olup bitenin fiziğini tam olarak anlayamadığımızı söyleyebilirim” dedi. Starliner, 5 Haziran günü saat 10:52’de Florida’daki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü’nden havalandı. Fırlatma sırasında yaşanan sızıntı, Mayıs ayında uçuşta bir aksama yaşanmasına neden olmuştu. Ekipler, helyum sızdıran bir vana tespit ettikten sonra görevi iptal etmek zorunda kaldı.
KAYNAK: HABER7
