Suna Pekuysal: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
İstanbul’da, 24 Ekim 1933’te “Suna Belener” ismiyle dünyaya gelen sanatçı, sanat hayatına İstanbul Belediye Konservatuvarı Şan ve Bale Bölümünde eğitim alarak adım attı. Öğrenim sürecinde, İstanbul Şehir Tiyatrosu’nun çocuk bölümünde yer alan “Artist Aranıyor” adlı oyunda ilk kez sahne deneyimi yaşadı.
Cahide Sonku, Bedia Muvahhit, Vasfi Rıza Zobu, Hazım Körmükçü, Talat Artemel, Reşit Gürzap, Mahmut Moralı ve Şevkiye Mavi gibi ustaların öğrencisi olan Pekuysal, kısa süre sonra İstanbul Şehir Tiyatroları’nın dram bölümü kadrosuna katıldı. Burada “Vahşi Kız” oyununda hizmetçi kız karakteri ile dikkatleri üzerine çekti.
Önemli Tiyatro Oyunları
Pekuysal, kariyeri boyunca birçok önemli oyunda rol alarak tiyatro sahnelerinin vazgeçilmez isimlerinden biri haline geldi. Oynadığı bazı önemli oyunlar şunlardır:
- 1954’te Elmer Rice’ın “Sokakta”
- 1956’da Henrik Ibsen’in “Peer Gynt”
- 1959’da Noel Coward’ın “Ne Umurum”
- 1961’de Flers-Caillavet’nin “Yufka Yüreklinin Biri”
- 1964’te Hidayet Sayın’ın “Topuzlu”
- 1965’te Haldun Taner’in “Eşeğin Gölgesi”
- 1968’de Shakespeare’in “Romeo ile Juliet”
- 1976’da “Kısasa Kısas”
Radyo Tiyatrosu ve Seslendirme Çalışmaları
Oyunculuğun yanı sıra, radyo tiyatrosunda da önemli katkılarda bulundu. “Arkası Yarın” adlı radyo tiyatrosunda yaptığı seslendirmelerle, radyo temsillerine olan özlemini şu sözlerle ifade etti: “Bak şunun altını çizerek söylüyorum, radyodaki o temsiller vardı ya bir ömürdü onlar benim için. Bugün çağırsalar, ‘Haydi gel Suna Pekuysal.’ deseler, koşarım yine. Koşmak ne kelime, uçarım, uçarım.”
Ayrıca, Türkan Şoray’ın başrolünde yer aldığı 1961 yapımı “Güzeller Resmi Geçidi” filminde seslendirme sanatçısı olarak görev aldı. 1964’te, oyuncu Ergun Köknar ile evlenen Pekuysal, 1970-1973 yılları arasında eşiyle birlikte kurduğu Üsküdar Oyuncuları Topluluğu’nda sahne aldı. Fakir Baykurt’un uyarlaması olan “Tırpan” oyunundaki performansı, 1980 Avni Dilligil ve Ulvi Uraz ödüllerine layık görüldü.
Ödülleri ve Başarıları
İstanbul Şehir Tiyatroları’nda 1984’te sahnelenen ve Haldun Dormen’in sahneye koyduğu “Lüküs Hayat” operetinde uzun yıllar Zihni Göktay ile birlikte sahne alan sanatçı, bu rolüyle 1986 Sanat Kurumu ve 1987 İsmail Dümbüllü ödüllerini kazandı. Ayrıca, sanat hayatı boyunca birçok ödül aldı:
- 1998 – Afife Tiyatro Ödülleri – Nisa Serezli Aşkıner “Yaşam Boyu Başarı Ödülü”
- 2000 – “Belkıs Dilligil Onur Ödülü”
- 2001 – 38. Antalya Altın Portakal Film Festivali “Yaşam Boyu Onur Ödülü”
- 2003 – “Muhsin Ertuğrul Tiyatro Emek Ödülü”
Pekuysal, emekli olduktan sonra da Şehir Tiyatroları’nda Joseph Kesselring’in yazdığı ve Çetin İpekkaya’nın yönettiği “Ahududu” adlı oyunda konuk sanatçı olarak sahne aldı. “Yeter Anne”, “Kadın Savcısı” ve “Ekmek Teknesi” gibi televizyon dizilerinde de izleyiciyle buluştu. Sanat hayatı boyunca 250’den fazla tiyatro oyununda ve 100’e yakın sinema filminde başrol ve yan rollerde yer aldı.
Vefatı ve Mirası
İstanbul’da, 22 Temmuz 2008’de hayata veda eden Suna Pekuysal, Türk tiyatrosuna olan katkılarıyla anılmaya devam ediyor. Rol aldığı bazı filmler ise şunlardır:
- Can Yoldaşı (1952)
- Halıcı Kız (1953)
- Yaprak Dökümü (1958)
- Bir Bahar Akşamı (1961)
- Otobüs Yolcuları (1961)
- Zavallı Necdet (1961)
- Cilalı İbo Zoraki Baba (1961)
- Minnoş (1961)
- Hayat Bazen Tatlıdır (1962)
- Küçük Hanımın Kısmeti (1962)
- Küçük Hanım Avrupa’da (1962)
- Küçük Hanımın Şoförü (1962)
- Aşk Güzeldir (1962)
- Neşemizi Bulalım (1962)
- Yedi Kocalı Hürmüz (1963)
- Kiralık Koca (1963)
- Şoförler Kralı (1964)
- Yalancının Mumu (1965)
- Çalıkuşu (1966)
- Trafik Belma (1967)
- Kadın Değil, Baş Belası (1968)
- Kanlı Nigar (1968)
- Ayşecik-Yuvanın Bekçileri (1969)
- Küçük Hanımın Şoförü (1970)
- Keloğlan Aramızda (1971)
- Hayat Sevince Güzel (1971)
- Keloğlan (1971)
- Keloğlan ve Can Kız (1972)
- Ben Bir Garip Keloğlanım (1976)
- İnşaat (2003)
- Hırsız Var (2005)
