NASA’dan Yeni Yörünge İstasyonu Planı
NASA, düzenlediği basın toplantısında, SpaceX tarafından inşa edilen ABD Yörüngeden Çıkarma Aracı’nın (USDV) kullanımı hakkında önemli bilgiler paylaştı. Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS), kuşkusuz uzay mühendisliğinin en iddialı ve maliyet açısından en yüksek projelerinden biri olarak öne çıkıyor. 24 yıllık hizmet süresi boyunca, bilimsel keşiflere katkıda bulunmuş, bazı tartışmalara neden olmuş ve uluslararası ilişkilerdeki gerilimlerin merkezinde yer almıştır.
İSTASYON 15 ÜLKENİN ORTAKLIĞINDA
Günümüzde, yörünge istasyonunu yöneten 15 ortak ülke, istasyonun 2030’da hizmetten ayrılacak olmasıyla ilgili belirsizliklerle karşı karşıya. Bazı ülkeler, ISS’nin korunması veya farklı görevler için yeniden değerlendirilmesi gerektiğini savunsa da, acı bir gerçek var ki, yörüngede 30 yıl geçirmek, istasyonun durumunu oldukça kötüleştirmiş olacak.
Birçok bileşeni yıpranmış veya eski teknoloji ile donatılmış durumda. Yapısal elemanlar, termal, burulma ve gelgit yorgunluğu gibi etkilerden ciddi şekilde zarar görmüş. Eğer bir yenileme yapılabilseydi, bu durumda bile var olmayan bir kuru havuzun hizmetlerine ihtiyaç duyulacaktı. Ayrıca, yaklaşık otuz yıldır bir yerleşim alanı olarak kullanılması, yaşam alanı modüllerinin çoğunun bakımsız kalmasına neden oldu.
OLDUĞU YERDE KALAMAZ
ISS’nin yaklaşık 250 mil (400 km) yükseklikteki yörüngesi oldukça dengesizdir ve sürekli olarak bozulma göstermektedir. Gerçekçi bir bakış açısıyla, daha yüksek bir yörüngeye çıkartılması mümkün değildir çünkü bu, var olmayan bir itme sistemi tarafından sağlanacak kadar çok enerji gerektirecektir ve istasyonun yapısının bu tür bir manevraya dayanıp dayanamayacağı da belirsizdir. Bu durum, Dünya atmosferine kontrollü bir yeniden giriş yapılmasını sağlar; böylece istasyon, yanarak Güney Pasifik’in ıssız bir bölgesine düşecektir. Bu husus, programın ilk günlerinden itibaren göz önünde bulundurulmuştu ve başlangıçta, iş için üç Rus Progress kargo uzay aracının kullanılmasına dair bir öneri vardı; ancak ABD ve Rusya arasındaki ilişkiler ve teknik zorluklar bu planı geçersiz kıldı.
YÖRÜNGEDEN ÇIKARMAK İÇİN SPACEX’TEN YARDIM ALINACAK
Yeni plan, ISS’yi yörüngeden çıkarmak için SpaceX tarafından özel olarak geliştirilmiş bir USDV uzay aracı kullanmayı öngörüyor. Ancak, ISS’yi yörüngeden çıkarmak, frene basmak kadar basit bir işlem değil. Yörünge mekaniği son derece karmaşık bir yapıdadır ve istasyonun, parametrelerin dikkatlice kontrol edildiği dairesel bir yörüngede tutulması gerekmektedir. Bu durum, yörüngeden çıkarılacak her türlü cihazın oldukça hassas olmasını zorunlu kılar. Yörüngeden çıkış tarihinin yalnızca birkaç yıl uzakta olması nedeniyle, NASA ve SpaceX, mevcut tasarımları, teknolojileri ve bileşenleri kullanarak geliştirme sürecini hızlandırmayı tercih etti. Uzay ajansının USDV’nin son yeniden girişten 18 ay önce ISS’ye yanaşmasını istemesi, zaman baskısını artırmaktadır.
SPACEX KAPSÜLÜNÜN İTME GÜCÜ KULLANILACAK
USDV, temelde, standart versiyonun altı katı itici güce ve dört kat daha fazla itme kapasitesine sahip, güçlendirilmiş bir servis modülüne sahip olan bir Dragon kapsülüdür. Plan, ISS’nin yörüngesi birkaç yıl içinde azaldıkça, doğal olarak irtifasını düşürmesine izin vermek ve USDV’nin yörünge laboratuvarını istenen yörüngede tutmak için periyodik rota düzeltmeleri sağlamaktır. İstasyonun ömrünün son haftalarında, USDV, onu son yeniden girişe hazırlamak için bir dizi yanma gerçekleştirecektir. ISS’nin hizmet dışı kalmasının ardından, ABD politikası, çeşitli şirketler tarafından geliştirilen yeni nesil ticari uzay istasyonları ile zaman ve alan satın almaya yönelmektedir. Eğer bu yeni uzay istasyonları gecikirse, USDV, önümüzdeki on yıl içerisinde bir uzay istasyonu açığını kapatmak için ISS’nin ömrünü uzatmak amacıyla da kullanılabilir.
KAYNAK: HABER7
