Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı’nın öncülüğünde, Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi (HSI) ile iş birliği içinde yürütülen kapsamlı çalışmalar sonucunda önemli kültürel eserleri geri kazandı. Eserler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın katılımıyla New York’taki Türk Evi’nde düzenlenen bir törenle teslim alınarak Türkiye’ye getirildi.
Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı’nın yurtdışında ve ülkemiz genelinde yürüttüğü detaylı incelemeler, takipler ve araştırmalar sonucunda elde edilen bilgi, belge ve deliller aracılığıyla ülkemize kavuşan eserler arasında, yaklaşık 50 yıl boyunca iadesi için çalışmalar süren Burdur ili, Boubon Antik Kenti kökenli iki bronz heykel başı ile anıtsal boyutlarda bir bronz kadın heykeli yer alıyor. Ayrıca, çeşitli dönemlere ait seramik eserler, madeni paralar, bir mücevher parçası ve Osmanlı dönemine ait iki hançer de iade edilen eserler arasında bulunmaktadır.
M.Ö. 1. ile M.S. 1. yüzyıllar arasına tarihlenen ve genç bir erkeği tasvir eden bronz heykel başı Türkiye’ye geri döndü. Bu heykelin iadesi, yürütülen soruşturma kapsamında ortaya konan deliller çerçevesinde, eserin bulunduğu Jean Paul Getty Müzesi tarafından kabul edilmiştir.
Santa Barbara Sanat Müzesi’nden iadesi sağlanan sakallı erkek başı ise M.S. 3. yüzyıla tarihlendirilmektedir. İnsan boyutunda bir heykele ait olduğu düşünülen bu eser, Roma İmparatoru Gallienus döneminin modasını yansıtan saç ve sakal tipine sahiptir. İadenin gerçekleşmesinde görgü tanığı ifadeleri ve soruşturmalar sonucunda elde edilen yeni bilgiler büyük bir rol oynamıştır.
Farklı Dönemlerden Eserler Ülkemize Döndü
İade edilen eserler arasında, Miami Üniversitesi’ne bağlı Lowe Sanat Müzesi’nden getirilen çeşitli dönemlere ait pişmiş toprak eserler de bulunmaktadır. Bu eserler arasında:
- M.Ö. 1. binyıla tarihlenen çift kulplu ve boyalı bir kap,
- Antik döneme ait bir testi,
- Bizans dönemine ait bir kase,
- Bir kandil yer almaktadır.
Ayrıca, M.S. 1055-1056 yıllarına tarihlenen Histamenon, M.S. 540 yılına tarihlenen Follis ve M.S. 775-780 yıllarına tarihlenen Solidus olarak adlandırılan üç adet Bizans Dönemi sikkesi ile M.Ö. 40 yılına tarihlenen Denarius olarak bilinen gümüş Roma sikkesi de iade edilen eserler arasında bulunmaktadır.
Etnografik Eserler de İade Edildi
Ülkemize iade edilen eserler arasında etnografik nitelikte olanlar da bulunmaktadır. 10. ve 11. yüzyıllara tarihlenen, Anadolu’daki Türkmen işçiliğinin mükemmel bir örneği olan, mine ve değerli taşlarla süslenmiş bir mücevher parçası, Adana kökenli bir kemer olarak tespit edilmiştir. Osmanlı metal işçiliğinin zarafetini gösteren, 19. yüzyıla ait gümüş kın ve kabzası olan telkâri işlemeli iki hançer ise dönemin metal işçiliğinin ulaştığı düzeyi gözler önüne sermektedir.
Türkiye’nin Kararlılığı Sürüyor
Burdur İli, Boubon Antik Kenti kökenli eserlerin ilk olarak 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla elde edildiği ve yurtdışına yasadışı yollarla çıkarıldığı, Prof. Dr. Jale İnan ve gazeteci-yazar Özgen Acar tarafından gündeme getirilmiştir. Manhattan Bölge Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonucunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı’nın derinleştirdiği araştırmalar neticesinde bugüne kadar Lucius Verus, Septimus Severus heykelleri ile birlikte pek çok bronz eserin iadesi gerçekleştirilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tarihî eser kaçakçılığına karşı kararlılıkla sürdürdüğü mücadele sonucunda, iadesi sağlanan bu eserler, Türkiye’nin kültürel mirasına yeniden kazandırılmaktadır. Bakanlık, uluslararası iş birliği ve yerel çalışmalarla kültür varlıklarının ülkemize dönüşünü sağlamak adına çalışmalarını devam ettirmektedir.
Kaynak: HABER7
İlk yorum yapan olun