Kötü Uyku Alışkanlıkları ve Beyin Yaşı Üzerindeki Etkileri

ABD merkezli tıp dergisi Neurology‘de yayımlanan yeni bir araştırma, kötü bir gece uykusunun bireylerin yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde beyin yaşını etkileyebileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, yaklaşık 15 yıl süresince 600’den fazla kişiyi değerlendirdi. 15 yıl önce yaş ortalaması 40 olan katılımcılara, uyku alışkanlıkları hakkında çeşitli sorular yöneltildi. Bu sorular arasında, “Genellikle uykuya dalmada zorluk çekiyor musunuz?”, “Geceleri birkaç kez uyanıyor musunuz?” ve “Çok erken mi uyanıyorsunuz?” gibi ifadeler yer aldı.

Kötü Uyku Alışkanlıkları ve Beyin Yaşı Üzerindeki Etkileri

Katılımcılar, 5 yıl sonra sağlıksız uyku alışkanlıklarını belirlemek amacıyla hazırlanan ikinci bir anketi doldurdular. Bu anket, “Kötü uyku kalitesi, gündüz uykulu olma hali, uykuya dalmada zorluk, uykuda kalma zorluğu, sabah erken uyanma ve kısa uyku süresi” gibi 6 temel özelliği içermekteydi.

Her katılımcı, sahip oldukları kötü uyku alışkanlıklarına göre 3 gruptan birine yerleştirildi. Bu gruplar şu şekilde tanımlandı:

Kötü Uyku Alışkanlıkları ve Beyin Yaşı Üzerindeki Etkileri

  • Düşük Grup: Hiçbir kötü uyku alışkanlığına sahip olmayan veya sadece birine sahip olanlar.
  • Orta Grup: İki veya üç kötü uyku alışkanlığı bulunanlar.
  • Yüksek Grup: Dört veya daha fazla kötü uyku alışkanlığına sahip olanlar.

İkinci anketin üzerinden 10 yıl geçtikten sonra, araştırmacılar katılımcıların beyin yaşlarını belirlemek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve çeşitli diğer cihazlar kullandılar. Söz konusu sağlıksız uyku alışkanlıklarının çoğuna sahip olan yüksek gruptaki bireylerin ortalama beyin yaşının, düşük gruptakilerden 2,6 yıl daha ileri olduğu tespit edildi. Orta grubun ortalama beyin yaşı da, düşük gruptaki katılımcılardan 1,6 yıl daha ileri olarak belirlendi.

Çalışmanın yazarlarından California Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kristine Yaffe, yaptığı yazılı açıklamada, “Bulgularımız, tutarlı bir uyku programı sürdürmenin, düzenli egzersiz yapmanın, yatmadan önce kafein ve alkolden kaçınmanın ve gevşeme tekniklerinin uygulanmasının, beyin sağlığını korumak için uyku sorunlarını yaşamın erken dönemlerinde ele almanın önemini vurgulamaktadır.” şeklinde ifade etti. Araştırmacılar, Ulusal Yaşlanma Enstitüsü tarafından finanse edilen çalışmalarının, yetersiz uykunun beyin yaşlanmasını hızlandırdığını kanıtlamadığını, fakat sadece ikisi arasında bir ilişki olduğunu gösterdiğini belirttiler.

Ayrıca, araştırmalara göre, çok fazla veya çok az uyuyan bireylerin tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, koroner kalp hastalığı ve felç gibi çeşitli sağlık sorunlarına yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu vurgulandı.