Eski Telefonlar İçin Yeni Bir Çözüm: /e/OS
Eski telefonların yazılım desteği sona erdiğinde, kullanıcılar genellikle cihazlarını değiştirmek zorunda kalıyor. Ancak, /e/OS adlı açık kaynaklı işletim sistemi, bu cihazların ömrünü uzatarak kullanıcıların mevcut telefonlarını daha uzun süre kullanabilmelerini sağlıyor. Bu yenilikçi teknoloji, çevresel ve ekonomik maliyetleri azaltmayı hedefleyerek yeşil yazılım çözümlerine öncülük ediyor.
Oyuncu ve sunucu Waseem Mirza, telefonunun donanımının hâlâ sorunsuz çalışmasına rağmen, Samsung’un güvenlik güncellemelerini 2020 yılında sonlandırması nedeniyle cihazını değiştirmek zorunda kaldığını belirtiyor. Ancak /e/OS, eski telefonlara güncel güvenlik yamaları ve yeni özellikler sunarak bu duruma alternatif bir çözüm oluşturuyor. /e/OS’un kurucusu Gaël Duval, “Büyük üreticiler telefonlara gereksiz yazılımlar yüklüyor ve bu da cihazların zamanla yavaşlamasına neden oluyor. Biz yazılımı hafifletiyor ve eski cihazların verimli çalışmasını sağlıyoruz” diyor.
Eski Cihazlara Güncel Yazılım Desteği
/e/OS, destek süresi dolmuş birçok eski cihaza güvenlik ve yazılım desteği sunarak kullanıcıların cihazlarını daha uzun süre kullanabilmesine olanak tanıyor. Desteklenen cihazlar arasında 10 yılı aşan modeller de bulunuyor. Özellikle Samsung Galaxy S7 Edge gibi popüler modeller, /e/OS’un sunduğu bu desteğin bir parçası. Yazılım, bu cihazlara ek olarak beş yıl daha kullanım ömrü sunuyor.
Çevresel ve Ekonomik Faydalar
Telefonların üretimi, büyük miktarda karbon salınımına neden olmaktadır. Mobil telefonların karbon ayak izinin yaklaşık yüzde 80’i üretim aşamasında oluşmaktadır. Bu nedenle, kullanıcıların telefonlarını daha uzun süre kullanabilmeleri, çevresel etkileri azaltmak açısından büyük bir avantaj sağlıyor. /e/OS gibi yazılımlar, cihazların ömrünü uzatarak bu emisyonları en aza indiriyor.
Büyük Üreticiler Destek Süresini Uzatıyor
Büyük telefon üreticileri de cihaz ömrünü uzatmak için çeşitli adımlar atıyor. Örneğin, Samsung, Galaxy S24 serisi için destek süresini yedi yıla çıkarırken, Google da Pixel cihazları için aynı süreyi sunuyor. Apple ise iPhone 16 modelini en az beş yıl boyunca destekleyeceğini duyurdu. /e/OS Operasyon Direktörü Rik Viergever, bu yeni cihazların işlemci ve bellek yapıları sayesinde yedi yıldan çok daha uzun süre kullanılabilir durumda olacağını belirtiyor.
Yeşil Yazılımın Önemi ve Yeni Standartlar
Yeşil Yazılım Vakfı, yazılımların karbon ayak izini azaltmak için çeşitli çalışmalar yürütüyor. Vakfın geliştirdiği Yazılım Karbon Yoğunluğu (SCI) spesifikasyonu, yazılımın çalışırken yarattığı emisyonları ve bu yazılımların çalıştığı donanımın karbon salınımını değerlendiriyor. Asim Hussain, “Yeşil yazılım, enerji verimliliği sağlayan ve donanım kaynaklarını minimumda tutarak daha az emisyon üreten yazılımdır” açıklamasında bulunuyor. SCI spesifikasyonu, geliştiricilerin yazılımlarını optimize etmeleri ve daha verimli hale getirmeleri için bir ölçüt sunuyor.
Yazılım Verimliliği ve Optimizasyon Çalışmaları
Mobil uygulamalar, sınırlı pil ömrü nedeniyle enerji verimliliği gerektirirken, sunucu uygulamalarında enerji tüketimi genellikle göz ardı ediliyor. Hussain, yazılım geliştiricilerin bu alanda daha verimli çözümler üretmeleri gerektiğini vurguluyor. Yeşil Yazılım Vakfı, geliştirdiği ecoCode projesi ile yazılımların kaynak kullanımını en aza indirerek daha çevreci hale getirilmesine olanak tanıyor. Bu proje, kodların nasıl optimize edilebileceği ve uygulamaların nasıl daha az enerji tüketir hale getirilebileceği konusunda ipuçları sunuyor.
Sürdürülebilir Yazılım Talebi Artıyor
Bilgi ve iletişim teknolojileri (ICT) sektörünün sera gazı emisyonlarındaki payı giderek artıyor. 2020 yılında yüzde 1,4 olan bu oran, 2040’a kadar yüzde 14’e çıkabilir. Büyük şirketler, bu sorunu çözmek için yazılım sürdürülebilirliğine daha fazla önem vermeye başlıyor. Gartner’a göre, büyük global şirketlerin yalnızca yüzde 10’u yazılım sürdürülebilirliğini gereksinimlerinde dahil ederken, bu oran 2027’ye kadar yüzde 30’a çıkacak. Hussain, yazılımın karbon nötr hale getirilmesinin diğer sektörlere göre daha kolay olduğunu belirterek, bu konuda adım atılması gerektiğini vurguluyor.