Meteoroloji Balonları ve Hava Tahmini
Meteoroloji balonları, atmosferin yüksek katmanlarındaki meteorolojik parametrelerin değerlerinin tahmin edilmesi amacıyla kritik bir rol oynamaktadır. Türkiye’nin 9 farklı noktasından her gün gökyüzüne gönderilen bu balonlar, sıcaklık, nem, basınç, rüzgar hızı ve yönü gibi verileri anlık olarak tahmin merkezlerine ileterek hava tahminlerinin oluşturulmasında önemli bir kaynak sağlamaktadır.
Balonlar, salındıktan yaklaşık 90 dakika sonra 35 kilometreye kadar yükselir ve zamanla basınç nedeniyle patlar. Balonun altına bağlı olan tek kullanımlık bir cihaz, üzerindeki mini paraşüt sayesinde yeryüzüne yumuşak bir iniş gerçekleştirir. Bu cihazdan otomatik olarak aktarılan veriler, bilgisayar sistemleri üzerinden anlık olarak takip edilebilir.
Dünya genelinde “Greenwich saati” baz alınarak bırakılan meteoroloji balonları, Türkiye’de her gün 14.30 ile 02.30 saatleri arasında iki kez gökyüzüne salınmaktadır. Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü’nde görevli meteoroloji uzmanı İbrahim Temizgül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, meteorolojik amaçlı balonların “yüksek seviye gözlemleri” olarak adlandırılan bir gözlem sistemi olduğunu ifade etti. Temizgül, dünya genelinde birçok meteoroloji gözlem istasyonu bulunduğunu belirterek, “Hava tahmini yapmak için atmosferin yüksek katmanlarındaki meteorolojik parametrelerin değerlerinin bilinmesi gerekiyor. Bu nedenle Türkiye’de 9, dünya genelinde ise bine yakın noktada yüksek seviye gözlemleri gerçekleştiren balonlar kullanıyoruz.” dedi.
Temizgül, balonları hidrojen veya helyum gazıyla doldurup atmosferde serbest bırakma sürecini anlattı. Son yıllarda hava tahminlerinde yerli cihazların kullanılmasına yönelik önemli adımlar atıldığını vurgulayan Temizgül, “Cihazlarda çeşitli ülkelerin üretimi mevcut. Ancak son yıllarda teknolojik atılımlarımız sayesinde yerli cihazların üretimi de artırılmıştır. Meteoroloji Genel Müdürlüğü olarak yerli yüksek seviye gözlem cihazları kullanmaktayız.” ifadesini kullandı.
Düşen Cihazlar ve Vatandaşların Tepkileri
Meteorolojik amaçlı balonların serbest atmosfer koşullarında yükseldiğini belirten Temizgül, bu balonların patlayarak yeryüzüne düştüğünü ve bazen vatandaşların bahçelerine veya çatılarının üstüne düşebildiğini kaydetti. Vatandaşların bu durumu gördüğünde tedirgin olabildiğini ifade eden Temizgül, “Bunu önlemek amacıyla cihazlarımızın üzerinde amblemler ve uyarı yazıları bulunmaktadır, böylece vatandaşların korkuya kapılmamalarını sağlıyoruz. Cihazı bulan vatandaşlar, ‘Bunu size getirelim mi? Tekrar kullanacak mısınız?’ gibi sorularla bizimle iletişime geçebiliyor.” şeklinde konuştu.
Temizgül, vatandaşların getirdiği bu cihazları imha ettiklerini de sözlerine ekledi. Bu durum, hem vatandaşların güvenliğini sağlamak hem de meteorolojik verilerin güvenilirliğini artırmak adına önemlidir.
