Vaveyla Dergisi: Esaretin Sesi
Birinci Dünya Savaşı sırasında, çeşitli cephelerde ülkeler arasında karşılıklı olarak esir alma işlemleri gerçekleşti. Osmanlı İmparatorluğu açısından kritik öneme sahip olan Kafkas Cephesi ve Sarıkamış’ta esir düşen Türk subaylarının, günümüz Rusya’sının Krasnoyarsk kentine götürüldüklerinde kurdukları esir kampında hazırladıkları Vaveyla Dergisi, dünya savaş edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
İlk sayısını 10 Aralık 1915 tarihinde yayımlayan Vaveyla, 1 Mart 1918 yılına kadar esaret altında, vatan, millet ve özgürlük özlemiyle dolu bir ruh haliyle hazırlanmış ve yaklaşık 2.5 yıl boyunca Türk subaylarının bir umudu ve sesi olmuştur. Bugün, bu değerli dergi kayıpsız olarak TBMM Kütüphanesi’nde korunmakta ve açık erişim imkanı ile ilgililerin istifadesine sunulmaktadır.
1922 yılında Türkiye’ye getirilen Vaveyla, TBMM’de yapılan bir konuşma sonrasında resmi olarak Türk arşivlerine kaydedilmiştir. Aradan geçen 100 yılı aşkın bir süre sonra, bu önemli eserin gelecek nesillere aktarılması ve uluslararası alanda tanıtılması amacıyla kitaplaştırılmış ve bir belgesel film haline getirilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün desteğiyle, Yerli Düşünce Derneği tarafından hayata geçirilen bu projede, Vaveyla’nın hikayesi 45 dakikalık bir belgesel film olarak hayat bulmuştur. Belgesel filmde, savaş edebiyatı ve Vaveyla hakkında uluslararası araştırmalar yapan Richmond Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Yücel Yanıkdağ, ailesinin bir kısmını Kafkas Cephesi’nde kaybeden ve Vaveyla ile ilgili uzun yıllar araştırmalar yürüten Prof. Dr. Bingür Sönmez, ayrıca 63. Hükümet Kültür ve Turizm Bakanı ve Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Yalçın Topçu gibi alanında uzman isimler yer almaktadır.
Türk Dünyası ve Türk Savaş Edebiyatı açısından en önemli yayınlardan biri olarak kabul edilen Vaveyla, içerisinde haberler, makaleler, tiyatrolar, haritalar ve uluslararası gazetelerden alıntılar gibi birçok içerik barındırmaktadır. Vaveyla’nın hikayesi, önümüzdeki günlerde hem Türkiye’de hem de yurtdışında izleyiciyle buluşacaktır.
KAYNAK: HABER7
