Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Bakanlığa bağlı Karayolları Genel Müdürlüğü, TÜRKSAT ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi’nin iş birliğiyle hayata geçirilen “Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerine Yönelik Merkezi Yazılım Platformu Geliştirilmesi Projesi”nin imza törenine katıldı. Burada yaptığı açıklamalarda, Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin, ulaşımın daha güvenli, konforlu ve enerji verimliliği sağlayan bir yapıya kavuşmasına yönelik önemli bir sistemler bütünü olduğunu vurguladı.
Bakan Uraloğlu, Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin, ulaşım altyapısının optimizasyonuna, kullanıcılar için ulaşım hizmetlerinin kalitesinin artırılmasına, seyahat güvenliğinin yükseltilmesine ve çevre dostu ulaşım seçeneklerinin sunulmasına katkıda bulunduğunun altını çizerek, “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak tüm ulaşım modlarında olduğu gibi, karayolları ağımızda da; seyahat sürelerini azaltmak, trafik güvenliğini artırmak, mevcut yol kapasitelerini etkin kullanmak ve enerji verimliliği sağlayarak ülke ekonomisine katkıda bulunmak için akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmaya devam ediyoruz. Karayolu altyapımızı akıllı ve otonom teknolojilerle donatarak, hızlı ve emniyetli yollar tesis etme çalışmalarımıza ara vermeden devam ediyoruz.” dedi.
“Zaman, Hepimiz İçin En Önemli Unsur”
Türkiye’nin Akıllı Ulaşım Sistemleri ile tanışmasının ilk adımının elektronik ücret ödeme sistemleri ile başladığını hatırlatan Uraloğlu, “Türkiye karayolu ağında, otoyol ve köprülerde ilk olarak 1999 yılında OGS uygulanmaya başladı. Daha sonra sürücülerin yanlarında taşıyabilecekleri elektronik kartlarla ödeme yapılmasını sağlayan Kartlı Geçiş Sistemi devreye alındı. 1 Şubat 2013 tarihinden itibaren ise KGS tamamen kaldırılarak HGS, yani Hızlı Geçiş Sistemi uygulaması başladı. Artık hepimiz için en önemli şey zaman; hiçbir yerde beklemek istemiyoruz.” şeklinde konuştu.
Otoyollardaki gişe alanlarının trafikle ilgili riskler barındırdığını belirten Uraloğlu, bu nedenle serbest geçiş sisteminin geliştirilmesi ve ülke genelinde yaygınlaştırılması gerektiğini ifade etti. “Bu alandaki en önemli adımlar, Karayolları Genel Müdürlüğü bünyesinde Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezlerinin kurulmasıyla atıldı. Bu merkezler, belirli noktalara yerleştirilen meteorolojik algılayıcılar, değişken mesaj işaretleri ve kameralar gibi cihazlar aracılığıyla tüm verilerin toplandığı ve yol kullanıcılarının anlık bilgilendirilmesinin sağlandığı merkezlerdir.” dedi.
“Van’daki Merkezdeki Çalışmalar Bu Yıl Sonlanacak”
Uraloğlu, ilk olarak Karayolları Genel Müdürlüğü’nün her bölge müdürlüğünde 1 adet Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezi olmak üzere toplam 17 merkez ve bu merkezlerin bağlanacağı Ana Merkez’in Genel Müdürlük yerleşkesinde kurulmasının planlandığını aktardı. “Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezi’nin ses görüntüleme ve otomasyon sisteminin 2020 yılında, Antalya’daki 13. Bölge Müdürlüğündeki merkezin sistemlerinin ise 2022 yılında tamamlandığını belirttim. Van’daki Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü yerleşkesindeki merkezin ses, görüntüleme ve otomasyon sistemi tesisi çalışmalarını bu yıl tamamlamayı hedefliyoruz. İstanbul, İzmir, Konya, Ankara, Mersin, Kayseri, Samsun, Diyarbakır, Trabzon, Erzurum, Bursa, Kastamonu, Sivas ve Kars Bölge Müdürlüklerindeki merkezlerin proje hazırlama çalışmaları sürmektedir.” diye ekledi.
Uraloğlu, Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezinde görüntü entegrasyon çalışmaları kapsamında; İstanbul-İzmir Otoyolu, Kuzey Marmara Otoyolu, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu, Ankara-Niğde Otoyolu, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osmangazi Köprüsü ve 1915 Çanakkale Köprüsü’ne ait kamera görüntüleri ile kurum ağına bağlı Karla Mücadele, Karayolları Denetim İstasyonları ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ile 15 Temmuz Şehitler Köprüsü görüntülerinin Ana Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezindeki ekranlar üzerinden izlenebileceğini kaydetti.
Akıllı Ulaşım Sistemleri bileşenleri olan meteorolojik bilgi istasyonları, kameralar ve olay algılama uygulamaları sayesinde hava olayları, çevre şartları ve olası kazalar gibi değişkenlerin etkilerinin anında tespit edilebildiğini belirten Uraloğlu, “Sinyalizasyon sistemleri, değişken mesaj işaretleri, radyo yayınları ve mobil bilgi uygulamaları ile tüm sürücüleri yol durumlarına dair anlık bilgilendirebiliyoruz. Bu kapsamda ülke genelindeki otoyol, devlet ve il yolları üzerinde; 2 bin 990 adet sinyalizasyon, 5 bin 152 adet kamera, 149 adet meteoroloji istasyonu, 710 adet değişken mesaj işareti, bin 120 adet değişken trafik işareti, 209 adet hız tespit ve uyarı radarı ve bin 723 adet ışıklı uyarı ve güvenlik cihazı bulunmaktadır. Bu cihazların aktif ve verimli kullanılması için internet alt yapısı da oldukça önemlidir.” şeklinde konuştu.
“Karayollarındaki Fiber Optik Altyapı Uzunluğu 7 Bin 629 Kilometreye Ulaştı”
Uraloğlu, bugün itibarıyla devlet ve il yollarında haberleşme altyapısı tesisi tamamlanan toplam 3 bin kilometre yol ve otoyol ağı üzerinde mevcut 4 bin 629 kilometrelik haberleşme altyapısının mevcut olduğunu belirtti. “Ülkemizdeki karayollarında bulunan fiber optik kablo haberleşme altyapısı uzunluğu 7 bin 629 kilometreye ulaşmıştır. Bu kapsamda yollarımıza toplam 15 bin kilometre karayolu ağına fiber kablo tesis edilmesi planlanmakta ve çalışmalarda aşama aşama devam etmektedir.” ifadelerini kullandı.
“AUS ile Güvenliği Maksimum Düzeye Çıkaracağız”
Sinyalizasyon, kamera, değişken mesaj ve trafik işaretleri gibi akıllı ulaşım sistemi cihazlarının insani gelişmelere katkı sağladığını belirten Uraloğlu, “Yolda aniden meydana gelen bir kaza, durmak zorunda kalan bir araç veya gizli buzlanma gibi beklenmedik durumlar, sürücülerin bu ani gelişmeleri fark edememesi sonucunda istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor. İşte bu cihazlar sayesinde yol kullanıcılarına anlık bilgilendirme sağladığımızda bu tür istenmeyen sonuçları minimize edeceğiz. Akıllı ulaşım sistemleri vasıtasıyla yollardaki güvenliği maksimuma çıkarırken, gereksiz zaman ve maddi kayıpları da önleyeceğiz.” dedi.
Büyük Şehirlerdeki Trafik Sorunları
Büyük şehirlerdeki trafik sıkışıklığının sosyal yaşama olumsuz etkisi en aza inecek ve insanların daha huzurlu bir yolculuk deneyimi yaşayacaklarını belirten Uraloğlu, “Ehliyetini yeni almış acemi sürücülerimizi düşünelim… Hepimiz yola ilk çıktığımızda bu acemilik dönemini yaşıyoruz. Akıllı Ulaşım Sistemleri yaygınlaştıkça yollarda daha güvenli ve konforlu bir seyahat imkanı sağlanacak ve bunu yerli yazılımlarımızla gerçekleştireceğiz.” şeklinde ifade etti.
Bakan Uraloğlu, “Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerine Yönelik Merkezi Yazılım Platformu Geliştirilmesi Projesi”nin KGM, TÜRKSAT ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi ile yapılan 3’lü protokol aracılığıyla geliştirilen bir AR-GE projesi olduğunu belirtti. “Proje; saha ve merkez donanımları ile merkezi yazılım platformu olmak üzere 3 ana başlıktan oluşmaktadır. Pilot proje, Karayolları Genel Müdürlüğü, 1. İstanbul Bölge Müdürlüğü ve 13. Antalya Bölge Müdürlüğü’nde gerçekleştirilecektir. Oluşturulacak Merkezi Yazılım tamamlandıktan sonra, tüm Bölge Müdürlüklerinde kullanılacaktır.” dedi.
“Hasdal-İstanbul Havalimanı Arasında Test Koridoru”
Proje çalışmaları kapsamında pilot bölgelerden biri olan Karayolları İstanbul Bölge Müdürlüğü’nde Hasdal-İstanbul Havalimanı arasındaki 30 kilometrelik kesimde Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemleri (K-AUS) Test ve Uygulama Koridoru tesis edileceğini duyurdu. “AUS sistemlerinden elde edilen veriler araç içi ünitelere iletilecek, araç-araç ve araç-altyapı haberleşmesi sağlanarak trafiğin etkin ve verimli kullanılması, kazaların azaltılması hedeflenecek. Yol durumu hakkında elde edilen güncel bilgiler ile Akıllı Ulaşım Sistemleri Merkezleri üzerinden sürücülerin anlık olarak uyarılması ve bilgilendirilmesi sağlanacaktır. Ayrıca gelişen teknolojilerle birlikte 5G gibi yeni haberleşme altyapılarının da testlerinin bu koridorda yapılmasını öngörüyoruz.” diye ekledi.
“Yeşil Işık Optimum Hız Tavsiyesi”
Uraloğlu, araç algılayıcı sistemleri, katılım kontrol sistemleri, hız tespiti için plaka tanıma sistemleri, kamera sistemleri, değişken mesaj işaretleri, fiber optik kablo haberleşme altyapısı bileşenleri, meteoroloji istasyonları gibi sistemleri temin ve tesis edeceklerinin de altını çizdi. “İkinci pilot bölge olan Karayolları Antalya Bölge Müdürlüğü’nde de yaklaşık 30 kilometrelik koridorda değişken mesaj ve trafik işaretleri ile kamera sistemleri tesis ederek tüm bu sistemler fiber optik kablo üzerinden Bölge Müdürlüğümüze ve Genel Müdürlüğümüze bağlanacaktır. Ayrıca GLOSA yani yeşil ışık optimum hız tavsiyesi servisini Antalya-Sandıklı hattında seçilen bazı sinyalize kavşaklarda uygulayacağız.” dedi.
Uraloğlu, buradaki Ana AUS Merkezinde, sahadaki tüm sistemlerin ortak bir çatı yazılımla kontrol ve yönetiminin sağlanacağını belirterek, “Bu çatı yazılım kapsamında mobil uygulama da hazırlanarak hizmete sunulacaktır. Merkezi Yazılım Platformunun hizmet vereceği bilgi işlem tabanlı donanımlar Genel Müdürlüğümüzde yer alan sistem odasında konuşlandırılacaktır.” diye ekledi.
“AUS Standardizasyonunu Sağlayacağız”
Uraloğlu, bir ulusal AUS mimarisi ve yazılımı geliştirdiklerini belirterek, “Akıllı Ulaşım Sistemlerini ve Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemlerini tek bir merkezi IoT yazılım çatısı altında toplayarak AUS standardizasyonunu sağlayacağız. Proje hayata geçirildiğinde akıllı ulaşım sistemi mimarisi, Türksat uyduları ile desteklenerek kesintisiz hale gelecek. Bu sayede sistemler arası bütünlük ve birlikte çalışabilirliği tesis ederek operasyonel kabiliyetin artırılmasını hedefliyoruz. Ayrıca proje kapsamında K-AUS ve AUS sistemlerinin kurulacağı Antalya ile İstanbul’da fiber ve enerji altyapı kurulumlarını da gerçekleştireceğiz.” dedi.
Proje yazılım altyapısının tamamlanmasını ve saha kurulumunu 23 Kasım 2025 tarihinde bitirmeyi planladıklarını belirten Uraloğlu, “12 aylık bakım süresinin ardından projemizi 23 Kasım 2026 tarihinde tamamlamayı hedefliyoruz. Şimdiden hayırlı uğurlu olsun.” ifadelerini kullandı.
Bakan Uraloğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yollarımızı, ulaşımda aklın yolu dediğimiz akıllı ulaşım sistemleri ile donatmaya devam edeceğimizden kimsenin şüphesi olmasın. Bu proje vesilesiyle Bakanlığımızın üç önemli kuruluşu arasında ulaşım sistemlerimizin gelişmesi adına oluşan diyalog ve iş birliğinin de örnek teşkil etmesini ve devamını diliyorum. Çalışmalarınızda her zaman yanınızda ve destekçiniz olduğumuzu yinelemek istiyorum. 2 yıllık sürede ulaşım noktasında birçok projeye imza attık, bu anlamda hedefleri gösteren Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür ediyorum. Bu düşüncelerle Karayolları Genel Müdürlüğü, TÜRKSAT ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi kurumlarımız arasında imzalanan iş birliği protokolünün şimdiden başta tüm paydaşları olmak üzere Karayolları sektörümüze ve ülkemize hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum.”
