Türkiye’nin Yüksek Teknoloji Teşvik Programı
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yeni Yüksek Teknoloji Teşvik Programı ile Türkiye’nin, yenilikçi ve yükselen teknoloji alanlarında küresel yatırımların merkezi olma hedefi büyük bir önem taşıyor. Bu bağlamda, ilk 6 çağrı ile Türkiye’nin yeni nesil enerji araçları, batarya teknolojileri, çip üretimi, güneş hücreleri ve rüzgar türbinleri gibi kritik alanlarda üretim merkezi haline getirilmesi amaçlanmaktadır.
Bu çağrılar çerçevesinde, 2030 yılına kadar 20 milyar dolardan fazla özel sektör yatırımının Türkiye’de gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Ayrıca, dünyada en fazla AR-GE çalışmaları yürüten ilk 1000 şirketin Türkiye’de kuracakları AR-GE merkezlerine de etkin destekler sunulacak. Türkiye, bu program doğrultusunda 2030 yılına kadar vergi desteği ve hibe ile pazar geliştirme desteklerini kapsayan toplam 30 milyar dolarlık bir kaynağı yüksek teknoloji alanlarına yönlendirecek.
HIT-30 Yüksek Teknoloji Teşvik Programı ile eş zamanlı olarak, Dijital Dönüşüm Destek Programı, Yeşil Dönüşüm Destek Programı ve Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Yenilikçi, Yükselen Teknolojiler çağrısı da ilan edilmiştir. Bu dört programla Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatının hızla artması ve toplam ihracat içinde yüksek ve orta yüksek teknolojili ürün ve hizmetlerin payının yüzde 50’ye çıkarılması planlanmaktadır.
BATARYA ÇAĞRISI
Program kapsamında batarya üretimi de önemli bir destek alanı olarak belirlenmiştir. Toplamda 4,5 milyar dolara varan desteklerle Türkiye’de 80 gigavatsaat batarya üretim kapasitesinin oluşturulması hedeflenmektedir. Elektrikli araçlar ve enerji depolama sektörlerinde kritik öneme sahip olan bataryaların Türkiye’de geliştirilmesi ve üretilmesi için 2030 yılına kadar megavatsaat başına 6 bin dolara kadar hibeyi de içeren teşvikler sunulacaktır. Bu gelişmeler, Türkiye’nin yüksek teknoloji üretim üssü olma yolunda önemli bir adım atmasını sağlayacaktır. Program kapsamında, yüzde 25’e varan destekler ve yüzde 60’a kadar vergi teşviki verilecektir.
ELEKTRİKLİ ARAÇ ÇAĞRISI
Programda ilan edilen ilk çağrılardan biri elektrikli araç yatırımlarına yönelik olmuştur. 5 milyar dolarlık teşvik paketi ile Türkiye’de yıllık 1 milyon elektrikli araç üretimi gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. Bu sayede Türkiye’nin yeni nesil araçların AR-GE ve üretim üssü olması amaçlanmaktadır. En az 150 bin araç kapasiteli yatırımlar, sadece BEV (Bataryalı Elektrikli Araç) ve PHEV (Plug-in Hibrit Elektrikli Araç) üretimi, yüzde 51 yerli üretim planı ve AR-GE merkezi kurulması gibi nitelikler taşıması gerekecek. Belirli sayıda araç için gümrük vergisi muafiyeti ve/veya yüzde 50’ye varan hibe, yüzde 80’e varan vergi teşviki sağlanacaktır.
ÇİP ÇAĞRISI
Küresel teknoloji yarışının en çok hissedildiği ve stratejik önemi giderek artan çip teknolojilerinde, endüstriyel boyutta çip üretim kapasitesi inşa etme hedefine yönelik bir çağrı yapılmıştır. Güncel üretim teknolojilerine dayalı olarak en az bir endüstriyel ölçekli çip fabrikasının ülkeye kazandırılması için 5 milyar dolarlık bir teşvik paketi devreye alınacaktır. Kullanım alanlarına göre farklı kapasitede yatırımlar, çip değer zinciri yatırımları ve en az 65 nanometre teknolojisi niteliği taşıyan yatırımlara yüzde 30’a kadar sermaye katkısı, yüzde 10’a kadar hibe ve yüzde 80’e varan vergi teşviki verilecektir.
GÜNEŞ VE RÜZGAR ÇAĞRISI
“Yeşil enerji” konsepti, HIT-30 Yüksek Teknoloji Teşvik Programı’nın önemli odak alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Ülkede gelecekte yenilenebilir enerji yatırımlarının artarak sürdürülmesi amacıyla güneş enerjisinde asgari 5 gigavatlık üretim kapasitesinin tesisine yönelik hücre yatırımlarına megavat başına 8 bin dolara kadar hibe verilecektir. Bu paketin toplamı 2,5 milyar doları bulacaktır. Rüzgar enerjisi alanında da kritik bileşenler ve deniz üstü türbinler gibi ürünlerin imalatı desteklenecek ve yerli bir rüzgar enerjisi markası inşa edilmesi planlanmaktadır. Bu yatırımlar için toplam 1,7 milyar dolarlık bir kaynak ayrılmıştır.
AR-GE ÇAĞRISI
Büyük teknoloji firmalarının araştırma geliştirme merkezlerini Türkiye’ye kazandıracak cazip ve esnek bir model de devreye alınmaktadır. AR-GE faaliyetleri bakımından dünyanın en büyük ilk 1000 firmasının Türkiye’de kuracakları yeni merkezlerin personel giderlerinin yarısı, 5 yıl süreyle karşılanacaktır. Bu yatırımlara 1 milyar dolarlık destek sağlanacaktır. Söz konusu çağrılara istihdam desteği, vergi muafiyeti, yatırım yeri tahsisi ve finansman desteği gibi çeşitli destekler de sunulacaktır.
KAYNAK: AA
