Simav Kestanesi: Tescillenmiş Bir Değer
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2022 yılında tescillenen Simav kestanesi, Simav ilçe merkezi ve çevresindeki köylerde, Simav Dağı’nın kuzey yamaçlarında, yaklaşık 30 kilometre uzunluğunda ve 10 kilometre genişliğinde ormanlık alanlarda, 900 metre rakımda yetiştirilmektedir. Bu eşsiz kestane, sarı aşılama yöntemiyle üretim yapılmaktadır.
Parlak koyu kahverengi dış kabuğa sahip olan Simav kestanesinin meyve eti, yumuşak ve parlak beyaz renkli, gevrek bir yapıya sahiptir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2022 yılına ilişkin verilerine göre, bu bölgedeki yaklaşık 3 bin 500 ağaçtan toplam 2 bin 60 ton kestane ürün elde edilmiştir. Ekim ayının ikinci yarısında toplanmaya başlanan kestaneler, özellikle büyükşehirler başta olmak üzere, iç piyasada yoğun bir şekilde tüketilmektedir.
Ağaç başına ortalama 21 kilogram verim alınan Simav kestanesi, son yıllarda Kütahya ve çevresinde ilk olarak 2021 yılında tespit edilen gal arısı zararlısı nedeniyle büyük kayıplar yaşamaktadır. Bu zararlı, hem kestane hem de bal üretiminde önemli bir tehlike oluşturmaktadır ve zarar oranı %80’e kadar çıkmaktadır.
Kütahya Orman Bölge Müdürlüğü, bu zararlıya karşı uzun vadeli etkin bir mücadele başlatmak amacıyla torymus sinensis böceği uygulamasının ilk adımını 2021 yılında atmıştır. Torymus sinensis böcekleri, kestane ağaçlarına larvalarını bırakarak, çiçeklerin tomurcuklarına yerleşen gal arısının larvalarını yiyerek onların üremesini engellemektedir. Bu süreç, ormanlardaki zararlı böceklerin kontrol altına alınmasına yardımcı olmaktadır.
Simav Orman İşletme Müdürlüğü’ne bağlı Aksaz Deposu’nda kurulan Biyolojik Mücadele Laboratuvarında üretilen bu böcekler, ormanlarda belirli noktalara bırakılmaktadır. 2022 yılında ormanlara 368 adet, 2023 yılında 921 adet, 2024 yılında ise 3 bin 18 adet olmak üzere toplamda 4 bin 307 torymus sinensis salınmıştır. Bu biyolojik mücadele sayesinde verim kaybının büyük ölçüde azaldığı gözlemlenmiştir.
“Ağaçların Tepelerinde Zararlı Böcek Yok, Eteklerindeki Dallarında Biraz Var”
Aksaz köyü muhtarı Mehmet Koç, AA muhabirine verdiği demeçte, Simav Orman İşletme Müdürlüğü’nün gal arısıyla iki yıldır başarılı bir mücadele yürüttüğünü belirtti. Koç, Orman Genel Müdürlüğü’ne kestane ve bal üreticilerine sağladıkları desteklerden dolayı teşekkür ederek, şöyle konuştu:
- “3-4 yıldır ormanlarımıza böcek dadandı. Gal arısı, kestanenin çiçeklerini yiyerek büyük zarar veriyor.”
- “Böcek yetiştiriciliği için Aksaz’da laboratuvar kuruldu ve bu böcekler gal arısıyla etkili bir şekilde mücadele ediyor.”
- “Geçen yıllarda ağaçlarımızın yüzde 80’inde verim kaybı vardı, bu yıl bu oran yüzde 20’ye düştü.”
- “Ağaçların tepelerinde zararlı böcek yok, eteklerindeki dallarında ise biraz var. Mücadele sonrası ağaçlar verim vermeye başladı.”
- “Geçen yıl verim biraz iyiydi, bu yıl da oldukça güzel olacak gibi görünüyor.”
Koç, kestane üretimindeki verimliliğin yağışlarla doğrudan ilişkili olduğunu ifade etti. Yağış olduğu zaman kestanenin içinin dolduğunu ve verimin arttığını vurgulayan Koç, “İnşallah yağmurlar olur da hasadımız verimli geçer. Ekim ayının 15’i itibarıyla hasada başlıyoruz. Ekim’in 15’ine kadar yağmur olursa hasadımız verimli olacaktır.” dedi.
KAYNAK: AA
