Maymun Çiçeği Tekrar Gündemde
Enfekte hayvanlardan insanlara bulaşan bir virüsün yol açtığı ve bulaşıcı bir hastalık olarak bilinen maymun çiçeği, tekrar gündeme gelmiş durumda. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Afrika‘da ‘maymun çiçeği (mpox)’ vakalarında yaşanan artışa karşı acil önlemler almak için harekete geçti.
MAYMUN ÇİÇEĞİ İÇİN ‘ACİL’ TOPLANTI
DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, ‘mpox’ hastalığıyla ilgili olarak uzmanları bir acil toplantıya çağırdı. Ghebreyesus, hastalığın Demokratik Kongo Cumhuriyeti dışına yayılmasının, uluslararası düzeyde bir sorun yaratıp yaratmayacağı konusunu en kısa sürede ele alacaklarını duyurdu. Yeni varyantın, çocuklar arasında olduğu gibi rutin yakın temas yoluyla daha kolay yayıldığı gözlemlenmiştir.
MPOX GERİ DÖNDÜ!
CDC Genel Müdürü Jean Kaseya, Afrika‘da bildirilen vakaların 2022-2023 yılları arasında yüzde 79, 2023-24 yılları arasında ise yüzde 160 oranında arttığını açıkladı. DSÖ’nün Kongo’daki sözcüsü, Kongo’da 2024 yılında 503 ölüm dahil 13 binden fazla şüpheli mpox vakası görüldüğünü bildirdi. Sözcü, 2023 yılı itibarıyla toplam vaka sayısının 27 bine, ölüm sayısının ise 1000’i aştığını aktardı.
MAYMUN ÇİÇEĞİ TÜRKİYE’DE GÖRÜLDÜ MÜ?
Öte yandan, İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi de DSÖ‘nün acil toplantı kararının ardından hastalıkla ilgili son gelişmeleri paylaştı. DMM’nin X hesabından şu açıklama yapıldı:
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI NASIL BULAŞIYOR?
Maymun çiçeği, adının aksine daha çok sincap, sıçan ve fare gibi kemirgenlerden insanlara bulaşan bir hastalıktır. Ayrıca enfekte insanlar ya da virüsle kirlenmiş giysi, havlu, çarşaf gibi eşyalar aracılığıyla da bulaşabilir. Maymun Çiçeği virüsü, sağlıklı bireylerin vücutlarına, ciltte gözle görülemeyen çatlaklar, mukozalar (ağız, burun, göz) ya da solunum sistemi yoluyla girebilir. İnsandan insana bulaşmanın büyük solunum salgısı damlacıklarıyla gerçekleştiği düşünülmektedir. Hastalığın, yüz yüze, uzun süreli ve yakın temasla bulaşması, bu büyük damlacıkların uzak mesafelere gidememesinden kaynaklanmaktadır.
MAYMUN ÇİÇEĞİ ÖLDÜRÜCÜ MÜ?
Maymun çiçeği hastalığı, genellikle 2-4 hafta içinde kendiliğinden iyileşme gösterir. Ancak bağışıklığı baskılanmış bireylerde ve küçük çocuklarda daha ağır bir seyir izleyebilir. Genel olarak hastalananların büyük çoğunluğunu küçük yaştaki çocuklar oluşturmaktadır ve bu grupta hastalığın mortalite oranı yüzde 3-6 civarındadır. Orta Afrika alt tipinde öldürücülük oranı yüzde 11’e kadar çıkabilmekteyken, güncel vakalara neden olduğu düşünülen Batı Afrika alt tipinin öldürücülüğü ise yaklaşık olarak yüzde 1 seviyesindedir.
ÇİÇEK AŞISI HASTALIKTAN KORUR MU?
Maymun çiçeği hastalığı için yaygın olarak kullanılan spesifik bir ilaç bulunmamakla birlikte, şimdiye kadar vakalar sidofovir ve brinsidofovir gibi etken maddeli ilaçlarla kontrol altına alınabilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, Afrika’daki deneyimlere dayanarak çiçek aşısının maymun çiçeğinden yaklaşık yüzde 85 oranında koruma sağlayabileceğini bildirmiştir. Ancak çiçek aşısı, hastalığın dünya genelinde sona ermesi sebebiyle 1980 yılından beri uygulanmamaktadır. Bu nedenle, günümüzde aşılı olan bireylerin çoğunluğunu 40-50 yaş üzeri kişiler oluşturmaktadır ve uzun bir süre geçmesi, aşıların koruyuculuğu konusunda endişeleri beraberinde getirmektedir.
