Son Dakika: Instagram’a Erişim Engeli
Türkiye’deki katalog suçlarla mücadeleye aykırı hareket ettiği gerekçesiyle, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından erişime engellenen Instagram, kurallara uyana kadar kapalı kalacak. Instagram için tanınan 48 saatlik süre doldu. Eğer Instagram, politika değişikliğine gitmezse Türkiye’de erişime kapalı kalmaya devam edecek. Kapatma kararı, katalog suçlar kapsamına alındığı için mahkeme zorunluluğu ortadan kalktı. Instagram’a erişimin ne zaman açılacağı, Türkiye Bilgi Teknolojileri Kurumu tarafından belirlenecek.
ABD merkezli META grubuna ait sosyal medya platformu Instagram, paylaşımlarda uyguladığı çifte standartlı politikasıyla dikkat çekiyor. Daha önce Türkiye aleyhtarı içerikleri kaldırmayan META’ya ait Instagram ve Facebook platformlarına, bugüne kadar BTK tarafından yaklaşık 100 milyon TL ceza kesildi. Kesilen cezaların yarısı, geç temsilci ataması yapıldığı için uygulanırken, diğer yarısı da içeriklerle ilgili yasal süreçlere uymadıkları için kesildi.
Instagram’ın Filistin Tutumu Tartışma Yarattı
Bugüne kadar yüzlerce kez Atatürk’e hakaret, askerin şehit edilmesi görüntüleri, çocuk istismarı ve fuhuş gibi pek çok içerik nedeniyle resmi olarak uyarılan Instagram, Türkiye’nin Filistin tutumuna aykırı hareket ederek Hamas lideri Haniye paylaşımlarını engellemesiyle bardağı taşıran son damlayı oluşturdu. Türk vatandaşlarının yaptığı bazı paylaşımları, sözde yayın ilkeleri çerçevesinde kaldıran veya engelleyen platform, farklı ülkelerdeki benzer paylaşımlara ses çıkarmaması üzerine BTK harekete geçerek erişim engeli kararı aldı.
Türkiye’nin Talebi: İlkeler Üzerine Bir Duruş
BTK, sorunun aşılması için yapıcı bir tutum sergileyerek, META’nın Türkiye’deki temsilcileri ile bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda, Instagram yetkililerine Hamas lideri Haniye’ye başsağlığı mesajı içeren içeriklerin kaldırılmasının nedenleri soruldu. Yetkililer, “Hamas, ABD tarafından bir terör örgütü olarak kabul edildiği için algoritmalar otomatik olarak bu tür paylaşımları kaldırıyor” yanıtını verdi. Türk tarafının cevabı sert oldu: “O zaman o algoritmalara söyleyin, ABD’nin terörist gördüğü PKK ve sözde lideri Öcalan destekçisi paylaşımları da yok etsin” denildi. Toplantıda, Instagram’ın iki yüzlülüğüne dikkat çekilerek, terör örgütü PKK’ya gelince ifade özgürlüğünün arkasına sığınıldığı ancak Türkiye’nin milli menfaatleri söz konusu olduğunda farklı bir tutum sergilendiği belirtildi.
Instagram yetkililerine, “Size liste vererek şu ya da bu içeriği kaldırın ya da kaldırmayın demeyeceğiz. Eğer Türkiye’de faaliyet gösteriyorsanız, Türkiye’nin milli çıkar ve menfaatlerine saygı duyacaksınız. Sizden süresiz ilkesel duruş talep ediyoruz” mesajı verildi.
Yumuşama Var, Ama İstenilen Düzeyde Değil
Toplantıda, Instagram tarafı “ifade özgürlüğü” konusunda çifte standartlı bir tutum sergileyerek, önceki gün aynı gruba ait Facebook’un Diyanet İşleri Başkanlığı’nın İstanbul’da Haniye için düzenlenen cenaze namazına dair paylaşımını kaldırması sorunu da ele alındı. Facebook’un kapatılmasına yönelik bir çalışmanın olmadığı, ancak Diyanet İşleri Başkanlığı’nın sayfasının erişime açılması talep edildiğinde META yetkililerinin sorunu hemen çözerek sayfayı yeniden açtıkları bildirildi. Bakanlık yetkilileri, platformun bu tutumunu “Yumuşama var ama istenilen düzeyde değil” şeklinde değerlendirdi.
Türkiye’nin Sosyal Medya Yasası ve Uygulamaları
Türkiye’nin dev sosyal medya uygulamasına ilişkin böylesine hızlı karar alabilmesi, kamuoyunda Sosyal Medya Yasası olarak bilinen düzenlemenin bir sonucu. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan’ın katkılarıyla çıkarılan bu yasa ile platformlara Türkiye’de temsilcilik açma zorunluluğu getirilmişti. Benzer yasalar Belçika, İngiltere ve Almanya gibi ülkelerde de yürürlüğe girmişken, META’nın bu ülkelerdeki kanunlara uyarak Türkiye’deki yasayı görmezden gelmeye çalışmasının kabul edilemez olduğu ifade edildi.
