Enginar Nedir?
Enginar, sebze olarak bilinse de aslında açılmamış bir çiçek tomurcuğudur. Çiçek açtığında mor renkte tek bir çiçek halini alır. Akdeniz kökenli olan bu bitki, yüzyıllardır hem gastronomik hem de tıbbi özellikleri nedeniyle kullanılmaktadır. Enginar, sindirim, kalp ve karaciğer sağlığı üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir. Peki, enginar nasıl tüketilmeli ve hangi besin değerlerine sahiptir?
Enginarın Besin Değeri
Enginar, lif, vitamin ve mineral açısından oldukça zengin bir besindir. Düşük doymuş yağ içeriğiyle dikkat çeker ve C vitamini, tiamin, folat, B6 vitamini, B12, A, E, D ve K vitaminleri ile doludur. Bunun yanı sıra, kalsiyum, demir, çinko, sodyum, manganez ve fosfor gibi mineraller de içermektedir.
Enginarın Sağlığa Faydaları
Antioksidan Zenginliği ve Antikanser Özelliği
Enginar, sebzeler arasında en yüksek antioksidan seviyesine sahip olanlardan biridir. Polifenoller bakımından zengin olan enginar, kanserle mücadelede önemli bir rol oynayabilir. Enginar özleri, kanserin önlenmesi ve tedavisinde umut verici bir diyet bileşeni olarak kullanılmaktadır.
Kalp Sağlığını Destekler
Enginar yapraklarındaki bileşenler, kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürerek, iyi kolesterol (HDL) seviyelerini artırır. LDL kolesterol, atardamarlarda birikerek kan akışını engelleyebilir, bu da kan basıncını artırarak kalp krizi ve felç riskini yükseltir. Bu nedenle enginar, kalp sağlığını korumada önemli bir yardımcıdır.
Kan Basıncını Düzenler
Potasyum açısından zengin olan enginar, sodyumun etkilerini azaltarak kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Potasyum eksikliği çeken veya hipertansiyon ilacı kullanan kişilere özellikle faydalıdır. Diyabet hastaları da kan basıncını kontrol altında tutmak ve komplikasyonları önlemek için enginar tüketmeye teşvik edilmektedir.
Karaciğer Sağlığını Destekler
Enginardaki antioksidanlar, karaciğerdeki toksinlerin atılmasını kolaylaştırır, bu da karaciğerin iyileşmesini ve daha sağlıklı çalışmasını sağlar.
Sindirimi Kolaylaştırır
Enginar, sindirim sistemi sağlığını iyileştiren zengin bir lif kaynağıdır. Lif, bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık semptomlarını azaltır. Ayrıca mide rahatsızlıklarını hafifletme özelliğine sahiptir.
Doğum Kusurlarını Önler
Enginar, yüksek folat içeriği sayesinde doğum kusurlarının, özellikle nöral tüp kusurlarının oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Folat, hamilelik döneminde oldukça önemli bir rol oynar.
Kemik Sağlığını Güçlendirir
Magnezyum, fosfor ve manganez açısından zengin olan enginar, kemik sağlığını destekler ve osteoporoz riskini azaltır.
Metabolizmayı Hızlandırır
Enginarda bulunan magnezyum ve manganez, vücudun metabolik süreçlerinde önemli bir rol oynar. Bu mineraller, kalsiyum alımını optimize eder ve kolesterol, amino asitler ve karbonhidratların metabolizmasını düzenler.
Beyin Fonksiyonlarını İyileştirir
Enginardaki fosfor, beyin hücrelerinin sağlığını destekler. Fosfor eksiklikleri bilişsel yetenekleri olumsuz etkileyebilir, bu nedenle enginar tüketimi beyin sağlığı için büyük bir öneme sahiptir.
Enginar Nasıl Tüketilmelidir?
Enginar, çiğ olarak sert ve acı bir tada sahiptir. Bu acılık, sinarin adı verilen organik asit nedeniyle oluşur. Pişirildiğinde dokusu yumuşar ve haşlanmış patates kıvamına gelir, acılığı da kaybolur. Genellikle zeytinyağlı olarak tercih edilen enginarın tarifini sizin için derledik!
Zeytinyağlı Enginar Tarifi
Malzemeler:
- 6 adet enginar (konserve de kullanabilirsiniz)
- Yarım limon suyu (enginarları ovmak için)
- 1 adet havuç
- 1 adet patates
- 1 su bardağı bezelye (haşlanmış/konserve)
- 1 adet soğan
- 1 çay bardağı zeytinyağı
- 1 adet limon
- 1 çay kaşığı şeker
- 1,5 çay kaşığı tuz
- 1 su bardağı su
Zeytinyağlı Enginar Yapılışı!
Zeytinyağlı enginar için ilk olarak iç harcı hazırlanır. Havuç ve patates minik küp şeklinde doğranıp tencereye alınır, üzerini geçecek kadar su eklenerek 10 dakika kadar haşlanmaya bırakılır. Burada sebzelerin tam pişmemesi önemlidir, hafif diri kalmaları gerekmektedir. Sebzeler piştikten sonra suyu süzülür ve bir kenarda soğumaya alınır.
Ayrı bir tencerede bezelye alınır, üzerine su eklenerek yumuşayıncaya kadar haşlanır. İstenirse konserve bezelye de kullanılabilir. Haşlanan bezelyelerin suyu süzülerek bir kenarda bekletilir. Soğan yemeklik doğranarak yarım çay bardağı zeytinyağında hafif pembeleşene kadar kavrulur. Üzerine patates ve havuç eklenir. Haşlanan bezelye de ilave edilerek 1-2 dakika karıştırılır ve ocaktan alınır.
Enginarlar uygun bir kap içerisine alınır, yarım limon suyu ile ovulur ve tencereye dizilir. Enginarların orta kısımlarına hazırlanan sebzelerden pay edilir. Kalan garnitür de enginarların üzerine serpilir. Üzerine zeytinyağı, limon suyu, şeker, tuz ve su eklenerek tencerenin kapağı kapatılır. Yemek kaynayıncaya kadar orta ateşte, kaynadıktan sonra kısık ateşte enginarlar yumuşayana kadar pişirilir. Bu süreç yaklaşık 20-25 dakika sürecektir. Pişen enginarlar ocaktan alınır ve soğumaya bırakılır. Ardından servis tabağına alarak suyundan üzerine gezdirilir ve servis edilir. Dilerseniz üzerine en son dereotu doğrayabilirsiniz.
Not: Enginar dışındaki sebzelerle uğraşmak istemiyorsanız, hazır garnitür de kullanabilirsiniz.
Enginarın Zararları
Aşırı tüketildiğinde enginar, ishal, gaz ve karın şişkinliğine neden olabilir. İdrar söktürücü özelliği nedeniyle ishal dönemlerinde tüketilmemelidir. Ayrıca, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar gösterebilir; bu durum kaşıntı, deri döküntüsü ve boğazda şişme gibi belirtilerle kendini gösterebilir.