Demansı Önlemenin Yolları
Demans vakalarının yaklaşık yüzde 40’ının önlenebileceği düşünülüyor. Belirli yaşam tarzı alışkanlıklarında yapılacak bazı değişiklikler, beyin sağlığını güçlendirerek hem yaşam kalitesini artırabilir hem de demans riskini azaltabilir. The Conversation’da yayımlanan bir makaleye göre, demansı önlemek için izlenmesi gereken altı önemli adım mevcut. İşte beyin sağlığınızı korumak için yapmanız gerekenler:
İyi Beslenme
İyi bir beslenme düzeni, beyin sağlığı için kritik öneme sahiptir. Beyin, vücut ağırlığının yalnızca yüzde 2’sini oluşturmasına rağmen günlük enerji ihtiyacının yaklaşık %20’sini tüketir. Bu durum, sağlıklı bir diyetin beyin sağlığının temel taşlarından biri olduğunu ortaya koyar. Aynı zamanda, sağlıklı bir beslenme düzeni, sağlıklı bir kilonun korunmasına yardımcı olur ve diyabet riskini azaltır. Bu iki faktör, demans riskini artıran unsurlar olarak biliniyor. Ayrıca, sağlıklı bir diyet hipertansiyon riskini de azaltır ki bu da demansla ilişkilendirilen bir diğer önemli faktördür. Yapılan araştırmalar, Akdeniz diyetinin beyin fonksiyonunu iyileştirdiğini ve bunama riskini düşürdüğünü göstermektedir. Bu nedenle, diyetinize bol miktarda tam tahıl, sebze, meyve (özellikle çilek), kuruyemiş, fasulye ve yağlı balık eklemeniz önerilir. Bununla birlikte, hamur işleri, tatlılar, kızarmış yiyecekler ve peynir gibi işlenmiş gıdaların miktarını sınırlamak da önemlidir. Çoğu kişi için, vitamin ve mineral takviyeleri yerine dengeli bir beslenme düzeninin beyin sağlığı üzerinde daha olumlu etkiler yarattığı belirtiliyor.
Bol Su İçmek
Yeterli sıvı alımı, beyin fonksiyonu ve genel yaşam kalitesi açısından oldukça önemlidir. Vücudun büyük bir kısmı, yaklaşık yüzde 60’ı sudan oluşur. Susuz kalmak, fiziksel ve zihinsel performansı olumsuz etkileyebilir. Yetersiz su alımı, yorgunluk hissini artırabilir ve beynin verimliliğini düşürebilir. Ayrıca, hafıza, dikkat, konsantrasyon ve tepki süreleri de susuzluktan etkilenir. Yeterli su tüketimi, beynin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olur ve beyin fonksiyonlarındaki ani düşüşleri önler.
Alkol Tüketmemek
Aşırı alkol tüketiminin demans riskini yüzde 1 oranında artırabileceği yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Alkol, sadece beynin işlevselliğini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda beynin yapısını da değiştirebilir. Araştırmalar, alkol tüketiminin nöron kaybı, beyaz madde azalması ve hacim kaybı ile bağlantılı olduğunu göstermiştir. Bu durumlar, beynin işleyişini olumsuz yönde etkileyebilir. Alkolün ayrıca bazı kanser türleri (ağız, boğaz ve meme kanseri dahil) yanı sıra felç ve kalp hastalığı riskini artırdığı unutulmamalıdır.
Aktif Olmak
Egzersiz yapmanın beyin sağlığına birçok faydası bulunmaktadır. Egzersiz, beyne giden kan akışını artırarak iyi işlev için yararlı olur, iltihapları azaltır ve beyin aktivitesini artırarak daha verimli hale getirir. Bu değişiklikler, uzun vadede beyin sağlığınız için oldukça faydalıdır ve bilişsel gerilemeye karşı koruma sağladığı düşünülmektedir. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite veya haftada en az 75 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz yapmayı hedefleyebilirsiniz. Ayrıca, sağlıklı bir beyin için günde sadece 7 bin 500 adım atmanın yeterli olduğu araştırmalarla gösterilmiştir.
Sosyalleşmek
Sosyal izolasyon ve yalnızlık, depresyon ve bilişsel gerileme riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Ancak, iyi sosyal bağlantılar, daha yavaş bilişsel gerileme ile ilişkilidir. Diğer insanlarla yaşamak, haftalık bir topluluk grubuna katılmak veya aile ve arkadaşlarla düzenli olarak bir araya gelmek gibi aktiviteler, sosyalleşmenin dikkat ve hafıza üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koymaktadır.
Öğrenmeye Devam Etmek
Öğrenmenin beyin üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu bilinmektedir. Araştırmalar, hayatları boyunca öğrenmeye devam eden kişilerin bunama riskinin yüzde 7 daha düşük olduğunu göstermektedir. Yeni bir dil öğrenmek, yeni bir spor denemek, müzik aleti çalmak veya bulmaca çözmek gibi aktiviteler, beyin sağlığını destekleyen en iyi yöntemler arasında yer alır.
Unutulmaması Gerekenler
Bunların yanı sıra, demans riskini azaltmanın diğer yolları arasında işitme kaybı yaşıyorsanız işitme cihazı kullanmak, travmatik beyin hasarından kaçınmak ve her gece en az altı ila sekiz saat uyumayı hedeflemek bulunmaktadır. Genç yaşta beyne ne kadar iyi bakılırsa, ilerleyen yaşlarda düzgün çalışmaya devam etmesi o kadar mümkün olabilir.
KAYNAK: THE CONVERSATION
