Chicxulub Asteroidi ve Dinozorların Neslinin Tükenmesi
Son dönemde yapılan araştırmalar, Chicxulub asteroidi hakkında önemli bilgilere ışık tutmuştur. Bilim insanları, bu devasa asteroidin yeryüzünde bıraktığı katmanları incelediklerinde, asteroidin C-tipi olarak adlandırılan nadir bir karbonlu kondrit türü olduğunu keşfetmişlerdir. Uluslararası bir araştırma ekibi tarafından yürütülen bu çalışma, Meksika’nın Yucatan Yarımadası’nda yer alan Chicxulub köyü yakınlarındaki çarpma kraterinde 2016 yılında gerçekleştirilen araştırmanın bulgularıyla da tutarlılık göstermektedir.
Yürütülen incelemelerde, çarpmanın oluşturduğu yeryüzü katmanlarından alınan örneklerde eser miktarda rutenyum metali tespit edilmiştir. Bu durum, dinozorların neslinin tükenmesine yol açan Chicxulub asteroidi hakkında yeni bilgiler sunmaktadır. Araştırmaya öncülük eden Köln Üniversitesinden kozmokimyacı Dr. Mario Fischer-Gödde, rutenyumun Dünya’daki nadir elementlerden biri olduğunu belirtmiş, öte yandan bu metalin Güneş Sistemi’ndeki gökcisimlerinde Dünya’ya oranla yaklaşık 100 kat daha fazla bulunduğunu ifade etmiştir.
Rutenyumun İzotopları ve Chicxulub’un Kaynağı
Fischer-Gödde liderliğindeki ekip, Kretase-Paleojen yok oluşu dönemine ait K-Pg sınırı olarak bilinen yeryüzü katmanlarından alınan 5 örneği inceledi. Rutenyumun 7 kararlı izotopunun oranının tüm örneklerde benzer olduğunu keşfeden ekip, bu bulgunun, Chicxulub asteroidi kaynaklı olduğunu vurgulamıştır. Ayrıca, 36 milyon ila 470 milyon yıl önce oluşan diğer çarpma kraterlerinde tespit edilen rutenyum oranlarının, K-Pg sınırındaki değerlerden farklılık gösterdiği ve Güneş’e daha yakın olan silisli (S-tipi) meteorların değerleriyle örtüştüğü belirlenmiştir.
Asteroitlerin Dünya’ya Etkisi
Karbonlu kondrit içeren asteroitler, Güneş Sistemi’nin başlangıcına, yani yaklaşık 4,6 milyar yıl öncesine dayanan kalıntılardır. Bu asteroitler, Güneş’in yüksek sıcaklıkları nedeniyle buharlaşabilen büyük miktarda su, karbon ve diğer uçucu moleküller içermektedir. Bilim insanları, C-tipi asteroitlerin, Dünya’ya ilk 1 milyar yıl boyunca çarparak yaşamın gelişimine katkıda bulunan su ve organik molekülleri sağladığına inanmaktadır.
Gezegenlerin çekim kuvvetleri, Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağının dış kısımlarında bulunan bu nadir asteroitleri Güneş Sistemi’nin iç bölgelerine yönlendirmektedir. Ayrıca, Chicxulub asteroidi gibi büyük asteroitlerin her birkaç yüz milyon yılda bir Dünya’nın yörüngesiyle kesişecek yörüngelere fırlatılabileceği belirtilmektedir.
Yapılan bu araştırmanın bulguları, American Association for the Advancement of Science (AAAS) dergisinde yayımlanmıştır.
