BioNTech’in Yeni Aşısı: BNT116
BioNTech tarafından geliştirilen BNT116 adlı aşı, küçük hücreli dışı akciğer kanserinin (KHDAK) tedavisinde ve hastalığın tekrarını önlemede önemli bir adım olarak tasarlandı. Faz 1 klinik denemeleri, Türkiye’nin de dahil olduğu toplam 7 ülkede (İngiltere, ABD, Almanya, Macaristan, Polonya, İspanya ve Türkiye) 34 araştırma merkezinde eş zamanlı olarak yürütülüyor. Bu geniş kapsamlı çalışmada, erken aşamadan ileri aşama hastalığa veya tekrarlayan kansere sahip yaklaşık 130 hasta aşı denemelerine katılacak.
Aşının temel özelliklerinden biri, Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA (haberci RNA) teknolojisinin benzerini kullanmasıdır. Bu teknoloji sayesinde, bağışıklık sistemine KHDAK’dan kaynaklanan tümör belirteçleri sunularak vücudun bu belirteçleri taşıyan kanser hücrelerine karşı savaşmaya hazırlanması hedefleniyor.
Aşının Çalışma Mekanizması
University College London Hastaneleri NHS Vakfı’nın (UCLH) danışman tıbbi onkoloğu Prof. Siow Ming Lee, konuyla ilgili olarak, “Artık akciğer kanseri tedavisinde mRNA tabanlı immünoterapilerin klinik denemelerinin heyecan verici yeni bir dönemine girmiş bulunuyoruz. Uygulaması oldukça basit ve kanser hücrelerindeki belirli antijenleri seçip hedefleyebiliyorsunuz. Bu teknoloji, kanser tedavisinin bir sonraki büyük aşaması olarak değerlendiriliyor” açıklamasında bulundu.
Aşının, kemoterapi gibi sağlıklı hücrelere zarar vermeden, bireylerin kansere karşı bağışıklık tepkilerini artırmayı amaçladığını belirten Prof. Lee, “İmmünoterapilerle evre 4 hastaların yaklaşık %20-30’unun hayatta kaldığını biliyoruz. Şimdi bu mRNA aşısının immünoterapinin üzerine eklenmesiyle, ek bir itici güç sağlayabileceğini umuyoruz” dedi.
Uzmanlar, Faz 1 denemelerinin başarılı olması halinde, Faz 2 ve Faz 3 çalışmalarına geçmeyi ve ardından aşının dünya genelinde standart bir tedavi yöntemi haline gelmesini hedefliyorlar.
İlk Hastalar ve Tedavi Protokolü
Denemeler çerçevesinde, İngiltere’de ilk hasta aşıyı almaya başladı. Londra’dan 67 yaşındaki Janusz Racz, Mayıs ayında akciğer kanseri teşhisi aldıktan sonra kemoterapi ve radyoterapi tedavisi gördü. Racz, Salı günü Ulusal Sağlık Araştırmaları Enstitüsü UCLH Klinik Araştırma Tesisi’nde 30 dakika boyunca beşer dakika arayla altı ardışık enjeksiyon aldı. Her enjeksiyon, farklı RNA zincirlerini içeriyordu.
Denemeye katılan hastalar, altı hafta boyunca her hafta ve ardından 54 hafta süresince üç haftada bir aşı alacaklar. Prof. Lee, “Bu ek tedavi ile kanserin geri dönmesini durdurmayı umuyoruz. Çünkü akciğer kanseri hastaları genellikle ameliyat ve radyoterapi sonrası bile hastalığın geri dönmesiyle karşılaşabiliyor” şeklinde konuştu.
Gelecek İçin Umut Veren Adımlar
Birleşik Krallık Bilim Bakanı Lord Vallance, akciğer kanseri aşısı denemesinin başlamasını “Bu yaklaşım, her yıl akciğer kanseri teşhisi konan binlerce kişinin hayatını kurtarma potansiyeline sahip” sözleriyle değerlendirdi. Guardian gazetesi, Mayıs ayında İngiltere’de binlerce hastanın, hayat kurtarmak amacıyla devrim niteliğindeki dünya çapında ilk NHS “eşleştirme” planı çerçevesinde çığır açıcı kanser aşısı denemelerine hızla dahil edileceğini duyurmuştu.
Bu plan doğrultusunda, uygunluk kriterlerini karşılayan hastalar, uzmanların kanser tedavisinde yeni bir dönüm noktası olarak nitelendirdiği aşıların klinik denemelerine erişim sağlayacaklar. Denemeye katılan ilk hastalardan Janusz Racz, bu yeni tedavi yönteminin kendisi için çok faydalı olacağını ve diğer hastalara da umut vereceğini belirtti. Racz, “Bu yeni metodolojiye kanıt sağlayabilecek bir ekibin parçası olabilirim ve bu, ne kadar hızlı uygulanırsa dünya çapında daha fazla insanın kurtarılmasına katkı sağlayacaktır” dedi.
Ayrıca, yapay zeka konusunda uzmanlaşmış bir bilim insanı olan Racz, mesleğinin kendisini denemeye katılmaya teşvik ettiğini vurguladı. “Ben de bir bilim insanıyım ve bilimin, özellikle de tıbbın ilerlemesinin, insanların bu tür araştırmalara katılmayı kabul etmesine bağlı olduğunu anlıyorum” diye ekledi. Racz, tedavisi tamamlandıktan sonra koşmaya geri dönebilme ve yaşam boyu hedefi olan Londra Maratonu’nu tamamlama umudunu taşıdığını ifade etti.
KAYNAK: THE GUARDİAN
