Astigmat Nedir ve Çocuklarda Belirtileri
Toplumda sıkça karşılaşılan bir göz rahatsızlığı olan astigmat, genellikle ilkokul çağındaki çocuklarda görülmektedir. Bu durum, korneanın şekil bozukluğundan kaynaklanır ve hem uzak hem de yakın görmede zorluklara neden olabilir. Astigmat gözlük kullanılmadığında ne gibi sorunlar ortaya çıkar? Tedavi yöntemleri nelerdir? Konuyla ilgili olarak Prof. Dr. Abdullah Özkaya önemli bilgiler sunmaktadır.
Okul Çağındaki Çocuklara Dikkat!
Okula başlayan çocuklar, “Tahtayı uzaktan görmekte zorlanıyorum, kitabımı ise yakından net göremiyorum, bu nedenle başım ağrıyor” gibi şikayetlerle okula gitmek istemeyebilirler. Bu tür sorunların önüne geçmek için, çocukların okul hayatlarında ve ilerleyen dönemlerde bu tür problemlerle karşılaşmamaları amacıyla bebeklik döneminden itibaren düzenli göz muayeneleri yapılması büyük önem taşımaktadır. Bebeklik döneminde astigmat teşhisi konan çocuklarda zamanla kendiliğinden düzelme görülebilir. Okul çağı veya yetişkinlik döneminde teşhis edilen astigmat ise kişiye özel tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir.
Astigmatın Görme Biçimi
Astigmat, gözdeki kornea ve lens tabakasındaki eğimden kaynaklanan bir rahatsızlıktır. Kornea, kubbeye benzer bir yapıya sahiptir ve eğer eliptik bir şekil almışsa astigmatizma ortaya çıkar. Astigmat, bazen göz yaralanmaları veya bazı göz cerrahileri sonrasında da gelişebilir. İleri seviyelerde astigmat, çift görme, gözde kayma gibi ciddi göz sorunlarına yol açabilir. Astigmatın başlıca belirtileri arasında aşağıdakiler yer almaktadır:
- Bulanık veya çarpık görme
- Göz yorgunluğu
- Gözde rahatsızlık hissi
- Baş ağrısı
- Gece görüşünde zorluk
- Gözleri kısma ihtiyacı
Astigmatın Tedavi Yöntemleri
Astigmat, basit bir göz muayenesi ile teşhis edilebilmektedir. Bu muayene, göz sağlığını kontrol etmenin yanı sıra gözün ışığı nasıl kırdığını belirleyen bir dizi test içermektedir. Rutin göz muayenelerinde otorefraktometre veya retinoskopi yöntemleri kullanılmaktadır. Gelişmiş aşamalardaki astigmat durumlarında kornea topografisi ölçümü de yapılmaktadır. Astigmat, miyop astigmat tedavisi ve hipermetrop astigmat tedavisi gibi yöntemlerle gözlük ve kontakt lens kullanımıyla tedavi edilebilir. Okul öncesi dönemde astigmat sorunu tespit edilen çocuklarda, göz numarası 2.00 – 2.50 üzerindeyse hemen gözlük tedavisine başlanması gerekmektedir. Eğer çocuklara 12-13 yaşına kadar uygun bir tedavi sağlanmazsa, göz tembelliği gelişebilir ve bu durum çocuğun okul başarısını olumsuz etkileyebilir.
Göz Muayenelerini İhmal Etmeyin!
Görme problemleri, özellikle çocuklar için önemli sorunlara yol açabilmektedir. Astigmat ve diğer görme sorunlarının erken teşhisi için düzenli göz kontrolleri asla ihmal edilmemelidir. Doğuştan gelen astigmatın erken teşhisi için çocukların bebeklik döneminden itibaren düzenli göz muayenelerine tabi tutulması son derece önemlidir. Erken yaşta teşhis edilen astigmat, çocukların ve gençlerin gözlük kullanımına daha kolay adapte olmalarına yardımcı olabilir. Astigmat derecesi 2.75 göz numarasına kadar olanlar yumuşak torik lensler kullanabilirken, daha yüksek numarada olanlar sert gaz geçişli lensleri tercih etmelidir.