Özel Eğitim Uygulamaları İçin Yeni Projeler
Yetkililerden alınan bilgilere göre, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin yetersizlik türleri ve eğitsel performansları doğrultusunda en az kısıtlayıcı eğitim ortamlarına yönlendirilmesi amacıyla birçok projeyi hayata geçirmeye yönelik çalışmalarını hızlandırdı. Kaynaştırma ve bütünleştirme yoluyla öğrenim gören yaklaşık 500 bin öğrenciye sunulan eğitim hizmetlerinin güçlendirilmesi amacıyla, değişen koşullar ve gelişen teknoloji göz önünde bulundurularak dijital eğitim paketleri oluşturulmakta ve öğretmenlere yönelik çeşitli yeni eğitim programları da devreye alınmaktadır.
Öğrenci Dağılımı ve Eğitim Ortamları
Bakanlık verilerine göre, 404 bin 919 öğrenci kaynaştırma ve bütünleştirme yoluyla, 94 bin 137 öğrenci özel eğitim okullarında ve 14 bin 449 öğrenci destek eğitim odalarında eğitim almakta. KAYNAŞTIRMA YOLUYLA EĞİTİM İÇİN ULUSAL EYLEM PLANI çerçevesinde, özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için uygun eğitim ortamları hazırlamak, eğitim hizmetlerini desteklemek ve okullardaki öğrenciler, öğretmenler, aileler, yöneticiler ve diğer paydaşların artan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yeni uygulamalar hayata geçirildi. Bu doğrultuda, MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda, Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (YEĞİTEK) ve Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü işbirliğiyle yeni projeler yürütüldü.
Öğretmenler İçin Eğitim Paketleri
Proje kapsamında, okullarda özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin mesleki yeterliliklerini artırmak amacıyla animasyon, etkileşimli animasyon, videolu anlatım, uygulamalı video ve özet dokümanlar hazırlanarak görsel, yazılı ve dijital eğitim paketleri oluşturulmuştur. Bu dijital içerikler, Öğretmen Bilişim Ağı’nda (ÖBA) öğretmenlerin erişimine açılacaktır.
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları
Bakanlık, öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama ve geliştirme çalışmalarına yön vermek için “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı: Tüm Öğretmenler İçin Yol Haritası” adlı bir kılavuz hazırlamıştır. Bu kılavuzda, farklı özel eğitim ihtiyacı olan okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise kademelerindeki öğrenciler için hazırlanmış uygulamalara yer verilmiş ve örnek bir eğitim formatı sunulmuştur. Ayrıca, “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Semineri” ve “Destek Eğitim Odası Hizmetinde Eğitim Uygulamaları Semineri” düzenlenerek ÖBA’da öğretmenlerin erişimine açılmıştır.
Özel Eğitimde Davranış Değiştirme Rehberi
Öğrencilere olumlu davranış kazandırmak amacıyla öğretmenlere, uzmanlara ve ailelere rehberlik etmesi için “Özel Eğitimde Davranış Değiştirme Uygulama Rehberi” hazırlanmış ve dijital olarak yayımlanmıştır. Ayrıca, MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin gösterdiği başarıları göz önünde bulundurarak, farklı yetersizlik türlerinden etkilenen bireylere yönelik toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla “Özel Eğitim Çocuk” dergisini yayımlamaktadır. Bu dergi, yılda iki kez yayımlanmakta ve dijital, sesli ve işaret dili destekli olarak “ozelegitimcocuk.meb.gov.tr” ve “eba.gov.tr” adreslerinden erişilebilmektedir.
Özel Sokağın Çocukları Hikaye Setleri
Bakanlık, özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilere yönelik farkındalık oluşturmak ve küçük yaşlardan itibaren birlikte yaşama kültürünü aşılamak amacıyla “Özel Sokağın Çocukları” adıyla zenginleştirilmiş bir hikaye seti de hazırlamıştır. Bu hikaye seti, görme yetersizliği olan öğrenciler için sesli betimleme ile, işitme yetersizliği olan öğrenciler için ise işaret dili desteği ile “https://orgm.meb.gov.tr/ozelsokagincocuklari/” internet sitesinde yayımlanmıştır.
Okul Öncesi İçin Uyarlanmış Etkinlik Setleri
Okul öncesi dönemdeki özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin sınıflarında kullanılmak üzere “Okul Öncesi Uyarlanmış Etkinlikler Seti” de sunulmuştur. Ayrıca, öğrencilere temel eğitim müfredatlarında yer alan kazanımları kazandırmak amacıyla uyarlanmış etkinlikler hazırlanmıştır. Bu setlerin içeriklerine “orgm.meb.gov.tr/uyet” adresinden ulaşmak mümkündür.
ÖZEDES ile Tanı Öncesi Süreç Güçlendirildi
Okullarda kaynaştırma uygulamalarının kalitesini artırarak tüm öğrencilerin topluma entegrasyonunu sağlamak amacıyla Avrupa Birliği (AB) IPA Programı kapsamında Bütünleştirici Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi (BEGEP) Bakanlık koordinesinde yürütülmüştür. Bu projede, kaynaştırma ve bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamaları kapsamında 10 farklı konuda hazırlanan hizmet içi eğitim programları ile öğretmenlere yüz yüze eğitim verilmiş, 492 öğretmen eğitici eğitimine alınmıştır. “Müdahaleye Tepki Modeli” yaklaşımıyla model geliştirme çalışmaları da yapılmıştır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama öncesi süreçte okulda yapılan müdahaleleri güçlendirmek amacıyla Özel Eğitim Destek Sistemi (ÖZEDES) geliştirilmiş, bu sistemle tanı öncesi süreç güçlendirilirken tanı sonrası sürece de katkı sağlanmıştır. Proje kapsamında 121 eğitici yetiştirilmiştir.
Materyal Desteği ve Eğitim Programları
Bakanlık, özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin öğrenim gördüğü okulların kurumsal kapasitelerini artırmak ve eğitim ortamlarının kalitesini geliştirmek amacıyla okullara materyal desteği sağlamaktadır. “Özel Çocuklara Özel Materyaller Projesi” çerçevesinde yapılan Ar-Ge ve üretim çalışmaları sonucunda yaklaşık 1 milyon materyal, okullara, destek eğitim odalarına ve bu yıl ilk defa hastane sınıflarına ulaştırılmıştır. Ayrıca, özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin farklı gelişim alanlarında yeterliliklerini desteklemek için okul öncesinden lise kademesine kadar tüm özel eğitim okullarına spor malzemesi dağıtımı yapılmıştır.
Okul ve kurumlarda görev yapan öğretmenlerin kaynaştırma ve bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarına yönelik bilgi, beceri ve mesleki yeterliklerini geliştirmek için alan uzmanı akademisyenlerin eğitim görevlisi olarak katıldığı “Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Öğretim Yöntem ve Teknikleri Kursu” düzenlenmiştir. Ayrıca, “Dil ve Konuşma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Eğitiminde Özel Eğitim Uygulamaları Kursu” ve “Özel Öğrenme Güçlüğü Eğitimi Uygulamaları Kursu” da alan uzmanı akademisyenlerce gerçekleştirilmiştir. Bakanlık, yeni hizmet içi eğitim programları hazırlayarak “Merkezi ve Mahalli Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerinde Kullanılacak Standart Hizmet İçi Eğitim Programları”nı yayımlamıştır.
KAYNAK: AA
