Bazı durumlarda insanlar fiziksel olarak aç olmasalar bile duygusal sebeplerle yeme isteği hissedebilirler. Bu durum, zamanla psikolojik açlık olarak adlandırılan duygusal yeme davranışına dönüşebilir ve obezite gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Feriha Kaşifoğlu ve Uzman Diyetisyen Fatoş Nadiroğlu, duygusal yeme davranışını tanımak ve başa çıkmak için önerilerde bulunuyor.
Duygusal Açlık ve Fiziksel Açlık Arasındaki Farklar
Duygusal açlık aniden gelir ve genellikle tatlılar veya abur cubur gibi yüksek kalorili yiyeceklere yönelik yoğun bir istekle karakterizedir. Uzmanlar, duygusal açlığın stres, uykusuzluk, sosyal izolasyon gibi faktörlerden etkilenebileceğini belirtiyorlar. Fiziksel açlık ise yavaş yavaş ortaya çıkar ve genellikle herhangi bir yiyecekle giderilebilir. Duygusal yeme sonrası suçluluk, pişmanlık veya utanma hissi yaşanabilirken fiziksel açlıkta bu duygular genellikle hissedilmez.
Duygusal Yeme Davranışını Anlamak İçin Beş Soru
Uzmanlar, kişilerin duygusal yeme davranışını anlamaları için kendilerine beş soru sormalarını öneriyorlar:
- 1. Bazı şeyler ters gittiğinde veya stresli bir gün geçirdiğinizde yeme isteği duyuyor musunuz?
- 2. Yeme isteğiniz aniden mi geliyor?
- 3. Genellikle yüksek kalorili ve yüksek yağlı yiyecekleri mi tercih ediyorsunuz?
- 4. Doyduğunuz halde yemeği bırakmak istemiyor ve yemek sonrası suçluluk duyuyor musunuz?
Eğer bu soruların çoğuna ‘evet’ yanıtı veriyorsanız, duygusal açlık yaşadığınızı fark edebilirsiniz. Duygusal açlığınızı yönetmek için hangi duyguların yeme isteğinizi tetiklediğini belirlemek önemlidir.
Duygusal Yeme Davranışının Yönetilmesi
Duygusal yeme davranışını kontrol altına almak için, duygusal tetikleyicileri azaltmaya yönelik alternatif yöntemler denemek önemlidir. Stres, yalnızlık veya sıkıntı gibi duygusal durumlarla başa çıkmak için farklı stratejiler geliştirebilirsiniz. Ayrıca, sağlıklı atıştırmalıkları tercih etmek, yemeklerin tadını çıkararak yavaş ve dikkatli yemek yemek, öğünlerinizi planlamak gibi alışkanlıklar edinerek duygusal yeme davranışınızı kontrol altında tutabilirsiniz.
Kaynak: İHA
